Jonathan Wilson

Jonathan Wilson: “Deze shit is de dark side van het muzikantenbestaan.”

Of we de afspraak kunnen verplaatsen, van het Amstelhotel naar een airbnb-adres in Amsterdam-West. Duvelstoejager Jonathan Wilson (43) ondersteunt Roger Waters als zanger en gitarist tijdens de Us + Them tour, die in juni vier dagen de Ziggo Dome laat vollopen met Pink Floydfans. “Ik wilde even op mezelf zijn”, verklaart de muzikant, die oogt als een moderne hippie, zijn plotselinge verhuizing.

Tekst Popmagazine Heaven | Louis Nouws

De airbnb biedt het beeld van een muziekfanaat on the road. Een akoestische gitaar achteloos op de bank. Op het tafeltje ernaast speelt een opengeklapte Macbook via een bluetooth speaker muziek af van Scott Walker. Aan de laptop zijn een klein keyboard en een modulaire synthesizer gekoppeld, een PIN Electronis & Ramcur, die Jonathan Wilson op de kop heeft getikt in Berlijn. “Het is een remake van een synthesizer die Pink Floyd gebruikte tijdens de opnamen van The Dark Side Of The Moon. Toen Roger me vroeg voor de Us + Them tour ben ik ernaar op zoek gegaan om de speciale geluidsaffecten van dat album te kunnen herscheppen.”

Wilson heeft de synthesizer zelf ook toegepast op Rare Birds, zijn begin dit jaar verschenen soloalbum, en dat is nieuw. Want de Californische multi-instrumentalist, die vooral naam maakte als producer van albums van onder meer Dawes, Father John Misty, Conor Oberst, Roy Harper en Roger Waters, staat bij uitstek bekend om zijn voorliefde voor een warm analoog geluid waarin geen rol is weggelegd elektronische geluidsapparatuur. “De vergelijkingen met Crosby, Stills, Nash & Young en Dennis Wilson die me ten deel vielen bij mijn eerste twee solo-albums [Gentle Spirit (2011) en Fanfare (2013)-red.], waren vleiend, maar ik heb mezelf nooit gezien als de schatbewaarder van het jaren zeventig westkustgeluid. Ik woon inmiddels een kwart eeuw in LA, dus ik voel wel dat ik in een bepaalde traditie sta. Alleen al de omgeving doet wat met je. Maar als liefhebber van een doorwrocht en gelaagd geluid voel ik me net zo verwant met Engelsen als Trevor Horn, Peter Gabriel en Kate Bush.”

Big
‘Omdat we allemaal stroomafwaarts van Townes Van Zandt aan het vissen zijn, blijft er eigenlijk niets anders over dan het groot te maken’, schijft Jonathan Wilson in de documentatie die Rare Birds begeleidde. “Dat is vrij naar Arlo Guthrie, die zoiets zei over Bob Dylan. Ik zou willen dat ik een nummer als Pancho & Lefty zou kunnen schrijven, maar dat talent heb ik niet. Zulke catchy melodieën met poëtische teksten schrijven, is slechts weinigen gegeven, dus ik zoek het met mijn muziek in het domein van de overdaad. Sommige nummers op Rare Birds zijn opgebouwd uit 120 tot 150 tracks. want dat is mijn sterke punt. Ik kan dat heel goed organiseren. Het zit grotendeels gewoon in mijn hoofd, al prijs ik me gelukkig met een heel gestructureerd werkende engineer aan mijn zijde. Uiteindelijk ligt er natuurlijk wel een puzzel waar ik soms maanden mee bezig ben. Soms is dat heel meditatief, dan trek ik me helemaal terug om het te overdenken. Hoe passen alle stukjes in elkaar? Hoe wil ik het ten langen leste laten klinken?”

“Voor mij is het een enorm voordeel dat ik bijna alles zelf inspeel. Vaak komen de ideeën op tijdens het opnameproces. Ik stel me voor dat een chef-kok in de keuken ook zo aan de slag gaat met de ingrediënten. Je grijpt wat je nodig hebt, sommige bestanddelen zijn bekend, soms bedenk je iets nieuws of geef je het een speciale bewerking. Je hebt een gerecht voor ogen dat mensen versteld doet staan, dat als geheel overtuigt maar ook op onderdelen boeit. Ik werk overigens niet helemaal in mijn eentje, vaak krijg ik juist inspiratie door muzikanten die langskomen in mijn studio. Loving You, het nummer dat feitelijk het startpunt vormde voor Rare Birds, viel in zijn vorm na een paar spontane sessies met new age-zanger Laraaji.”

Ook de aanwezigheid van Roger Waters had grote invloed. De opnamen voor Waters’ Is This The Life We Really Want? en Rare Birds liepen grotendeels parallel. “In totaal zijn we zo’n anderhalf jaar met zijn album bezig geweest. Tussen die sessies door werkte ik aan eigen nummers. Vaak bleef alles precies zo opgesteld, dus het sonische pallet van onze albums kent een grote overlap. Ook heeft Roger geregeld naar nummers geluisterd die ik in hun ruwe versie voorspeelde op piano.”

Shit
Rare Birds is een 78 minuten durende muzikale reis langs oude en nieuwe paden van de psychedelische rock. Geen conceptalbum in strikte zin, maar als geheel bedoeld als “helende muziek”, dixit neohippie Jonathan Wilson. Voor sommigen is de sonische overdaad wat teveel – een Belgische recensent schreef dat er ‘een heel goeie plaat verborgen zit in Rare Birds’ ­–, maar daar heeft geluidsmagiër Wilson geen boodschap aan. “Ik wil dat mijn muziek mensen meeneemt op een emotionele golf. Een album van mij koop je niet voor de liedjes maar voor de totale ervaring.”

In Europa slaat zijn muziek meer aan dan in de Verenigde Staten, waardoor hij een vreemd soort niemandsland dreigt terecht te komen. “Het klimaat is nu zo dat albumverkoop weinig meer voorstelt. Je hebt uiteraard altijd nog bands die binnenlopen, maar doorgaans zijn dat de acts die al niks te klagen hebben. Over de belastingen misschien. Maar voor onbekendere groepen is het schrapen om te overleven. Ik wil het niet eens over mijn eigen verkopen hebben, maar neem de Father John Misty-albums waar ik bij betrokken was. Ik weet voor honderd procent zeker dat als I Love You, Honeybear en Pure Comedy halverwege de jaren negentig waren uitgekomen ze tien keer meer hadden verkocht dan nu.”

Het geld moet komen uit optredens. “Maar het is kostbaar om in Europa te touren als Amerikaanse indieband. Daar heb ik mee te maken. In mijn thuisland kan ik nauwelijks touren omdat te weinig mensen om mijn muziek geven. En in Europa, waar ik wel genoeg fans heb, is het eigenlijk financieel niet verantwoord, omdat het niet meer is op te vangen met plaatverkoop. Op mijn vorige tour heb ik ongeveer 100.000 dollar toegelegd. Maar deze shit is de dark side van het muzikantenbestaan. Het blijft nog altijd een genot muziek te maken, laat ik dat voorop stellen.”

Genieten
Dus staat hij zo’n 175 keer naast Roger Waters op het podium met de US + Them tour en het repertoire van Pink Floyd. “Natuurlijk, het geld is goed, maar ik kan er ook van genieten, temeer daar Dave Kilminster de meeste gitaarpartijen voor zijn rekening neemt. Die doet dat heel goed. Zelf ben ik veel minder bedreven in het noot voor noot naspelen van de originelen. Ik kan me helemaal richten op de zang. Voordat de tour aanving heb ik zelfs nog een zangcoach in de arm genomen om mijn stem en stamina te verstevigen. Toen Roger me vroeg voor de tour dacht ik: waarom niet? Als indie-artiest zal ik nooit in die megahallen spelen, laat staan in stadions in Zuid-Amerika. Het leek me cool dat eens mee te maken. Inmiddels is Roger een vriend van me en voel ik me loyaal. Al is het ook wel weer fijn, zoals nu in Amsterdam, het hele circus even te verlaten en zo’n luxe hotel te verruilen voor een appartement in een gewone buurt. Ik ben teveel een individualist om aldoor met de groep op trekken.”

LIVEDATA 08/09 Melkweg, Amsterdam 13/09 Trix, Antwerpen (BE)

HeavenHeaven #5, 2018 heeft maar liefst twee omslagen. Op de voorkant staat Raymond van het Groenewoud, op de achterkant prijken de jonge heren van DeWolff. Dat in verband met een special die Heaven wijdt aan het spiksplinternieuwe rootsfestival Once I A Blue Moon, dat zaterdag 25 augustus plaatsvindt in het Amsterdamse Bos. Ook de hoofdstad goes americana. Interviews zijn er met DeWolff, I’m With Her en The Dawn Brothers, alle drie te zien op het festival, naast David Crosby The Mavericks en vele anderen.

In de ‘gewone’ Heaven het uitgebreide vraaggesprek met Raymond van het Groenewoud, die een driedelige box samenstelde uit zijn oeuvre met de titel Archivaris. Ook zijn er fijne gesprekken met Beechwood, Low, Jonathan Wilson en Yorick van Norden.

In de serie Portret van…, dit keer podiumdirecteur Marlies Timmermans van het Utrechtse Ekko. Liz Phair’s spraakmakende debuut uit 1993 Exile In Guyville staat centraal in It was 25 years ago today.

In de recensierubriek, met meer dan 100 titels, nieuwe albums van o.a. Neko Case, Charles Lloyd & Lucinda Williams, Curse of Lono, American Aquarium, Dawes, The Wood Brothers, Dirty Projectors, Arthur Buck, RVG, Israel Nash, Needlepoint en Smail Mail.

Dit nummer niet missen? Neem een abonnement en profiteer van de aanbieding: 1 jaar Heaven van € 34,99,- voor slechts € 22,50,-! Een abonnement neem je hier: www.popmagazineheaven.nl/actie-abonnement