Op een of andere manier lijkt de chaos rond Afrikaanse artiesten altijd nog net een ietsje groter dan bij hun Europese en Amerikaanse collega’s. Ook de Malinese songstress Oumou Sangaré (49) moet tijdens het interview tussendoor gasten omhelzen en telefoontjes plegen. “Waar waren we ook alweer gebleven?”
Tekst Heaven | Louis Nouws
Oumou Sangaré heeft net een nieuw album uit, Mogoya, wat zo veel betekent als ‘mensen van nu’. Er zijn alvast twee opmerkelijke zaken. De plaat klinkt veel elektronischer dan de voorgangers en na meer dan twintig jaar heeft ze gebroken met het gerenommeerde wereldmuzieklabel World Circuit, ondanks haar bijzondere band met boss Nick Gold, alom geprezen om zijn integere omgang met artiesten en zijn oog voor talent. Gold zette wereldacts op de kaart als Buena Vista Social Club, Ali Farka Touré, Toumani Diabaté, Orchestra Baobab en niet in de laatste plaats natuurlijk Oumou Sangaré. “We zijn zonder ruzie uit elkaar gegaan”, benadrukt ze. Wat er precies heeft gespeeld, blijft in het midden. “Een nieuw album van mij paste niet in het releaseschema van World Circuit en ik wilde niet wachten.”
Haar voorlaatste album Seya dateerde alweer van 2008. Ze was druk met haar almaar uitdijende zakenimperium. Ze bezat al een hotel in Bamako, importeerde four-wheel drives uit China, en daar zijn een landbouwbedrijf en een eigen rijstmerk bij gekomen. “Daarnaast heb ik aldoor getourd, veel in Afrika, maar ook in Australië en Europa.” Haar zakelijke activiteiten staan haar artistieke carrière niet in de weg, vindt ze. “Zijn niet alle Amerikaanse topartiesten, zoals Beyoncé en Alicia Keys, evenzeer zakenvrouw?”
SYNTHESE
Oumou Sangaré moet al op zeer jonge leeftijd zingen om de kost te verdienen. Haar vader verlaat haar moeder voor een andere vrouw. Als griot zingt de jonge Oumou op bruiloften en doopfeesten, later sluit ze zich aan bij een zanggroep en op haar twintigste verschijnt haar debuut, Moussoulou. Dat verkoopt meer dan 200.000 cassettes verkocht, een voor Mali ongekend aantal. Dat haar carrière meteen zo’n hoge vlucht neemt, is verrassend, want in haar teksten schopt ze stevig tegen de door mannen gedomineerde West-Afrikaanse samenleving. Ze verfoeit wat vrouwen onderdrukt of volgzaam laat zijn – polygamie, besnijdenis, gebrekkig onderwijs, uithuwelijken – en roept haar ‘zusters’ op niet lijdzaam te zijn en zelf initiatieven te ontplooien.
Het thema van Moussoulou, de titel betekent ‘vrouwen’, loopt als een rode draad door haar hele oeuvre. Zo ook op Mogoya, met als een van de hoogtepunten Minata Waraba, een eerbetoon aan haar strijdvaardige moeder. De sound van het album daarentegen wijkt behoorlijk af van haar eerdere werk. De muziek is nog wel steeds gebaseerd op de griottraditie van Zuid-Mali, met veel percussie, de draagbare harp kamele n’goni en scherpe samenzang. Maar waar Oumou Sangaré er met Nick Gold voor koos haar geluidspalet zo nu en dan te verbreden met viool, saxofoon of fluit, zijn op Mogoya – in Stockholm opgenomen met producer Andreas Unge en afgewerkt door het Franse collectief A.l.b.e.r.t. – geluidsbepalende partijen te horen op keyboards en synthesizers, waardoor het album veel zwaarder en elektronischer klinkt.
“Moderner”, noemt de zwarte diva het. “Ik merkte dat mijn muziek en dus mijn boodschap minder goed overkwamen bij de jeugd van Mali. Wereldwijd zijn heavy beats veel belangrijker geworden, dus is het niet zo vreemd die in te zetten om jongeren aan te spreken. Tegelijk zie ik dat jonge Afrikanen wel degelijk openstaan voor hun eigen ritmes en muziektradities. Ze luisteren echt niet enkel naar rap en dance. Ik heb dat willen verenigen.”
Met een zevenkoppige begeleidingsgroep bewijst Oumou Sangaré later op de avond in het Rotterdamse LantarenVenster (red. 29 april 2017) haar faam als wereldster. De synthese die ze voorstaat, komt op het podium veel beter uit de verf dan op de plaat, waarschijnlijk doordat toetsenist Alexandre Millet zich tamelijk bescheiden opstelt. Ze spelen de beproefde troeven breed uit: de kabbelende klanken van de kamele n’goni, de messcherpe harmonieën met de achtergrondzangeressen, en de gitaar, dit keer magistraal in handen van Guimba Kouyaté.
LIVEDATA 01/07 Couleur Café, Brussel 02/07 Afrika Festival @ Openluchttheater Hertme, Hertme
—
In Heaven #4 van 2017 interviews met onder meer Nikki Lane, Spinvis, Spoon, My Baby, Colin Benders (voorheen Kyteman), Oumou Sangaré en Thomas Dybdahl.
In de rubriek ‘Onder de loep’ aandacht voor Sgt.Pepper’s Lonely Hearts Club Band van The Beatles. Bertram Mourits staat uitgebreid stil bij bij de twintigste verjaardag van Either/Or, de klassieker van de te vroeg gestorven Elliott Smith.
In de recensierubriek met meer dan 100 recensies, nieuwe albums van o.a. John Mellencamp, Jason Isbell, Garland Jeffreys, Father John Misty, Anathema, The Bats en véél meer.
Dit nummer niet missen? Neem een abonnement en profiteer van de aanbieding: 1 jaar Heaven van € 33,40,- voor slechts € 22,50,-! Een abonnement neem je hier: www.popmagazineheaven.nl/actie-abonnement