Ze zijn nog steeds van de beat, maar minder monomaan. Ze hebben met Armand gespeeld en op theatertournee is de kleinkunst komen binnensluipen. En dat is goed te horen op Stad En Land, het derde album van The Kik. “We kunnen veel meer dan we eerst dachten.”
Tekst Heaven | Paul Stramrood
PAF!, de analoge studio van The Kik, bevindt zich in een licht vervallen Rotterdamse straat. Dave von Raven bezweert dat alles in de buurt juist aan het opknappen is. “De beste koffie uit de grote test van vorig jaar zit een paar huizen hiervandaan. Goeie restaurantjes en broodjeszaken. Prima straat.” Eerst loop ik het pand voorbij zonder het minuscule naambordje te zien. “Let niet op mij”, mompelt het grijs.
Binnen is de buitenwereld meteen lichtjaren weg. Dit zijn de jaren zestig. Gemakkelijke banken, een lichtbak die GROTE NEDERBIET straalt, met een paar haperende letters, een fotogalerijtje met producers George Martin, Phil Spector en Joe Meek, een barretje met drie lege flessen – Smirnoff, Vat 69 en Glenn Talloch –, niet de duurste merken, zoals dat destijds hoorde. Het jongenshonk van The Kik.
De hoofdmannen Dave von Raven (35, zang, gitaar) en Arjan Spies (36, gitaar) leiden rond. Dat is gauw klaar, want de studio is knus krap bemeten, en staat in breedte, diepte en hoogte vol met apparatuur. “Iedereen kan hier opnemen, vooropgesteld dat de groep in de ruimte past. Wij konden er net in met z’n vijven”, stelt Von Raven vast. “Het geluid op Stad En Land is vol en ruim. De afgelopen vijftig jaar hebben bewezen dat je geen grote ruimte meer nodig hebt om je geluid ruimtelijk te maken.”
Eerst heel even – het is december – over Blue & Lonesome, de nieuwe van The Rolling Stones. Al gehoord? Spies: “Ja, niet slecht, niet heel goed, gewoon blues à la de Stones.” Von Raven: “Nee, ik moet nog veel luisteren voor ik aan een oordeel toe kom. Ik vind trouwens dat je ook zonder te luisteren gewoon een mening kunt geven. Afschieten voor je het hebt gehoord.” Lichte grijns.
MENGELMOES
The Kik – de beide hoofdmannen plus toetsenist Paul Zoontjens, bassist Marcel Groenewegen, en drummer Ries Doms – heeft Stad En Land geheel in eigen beheer opgenomen en geproduceerd in PAF!, de voormalige oefenruimte. Met achter de knoppen geluidstechnicus Marcel Fakkers, Dave von Raven’s studiocompagnon, tevens organist. Von Raven: “Meestal schrijft Arjan de muziek en ik de teksten. Dit keer is het wat anders gegaan. Het begon wel als gebruikelijk met gitaar, bas en drums, en veel toetsen.” Arjan Spies: “Paul heeft dit keer ook veel gedaan, Dave een paar nummers, en zijn broer een nummer. Het is een beetje een mengelmoesje.”
Dat mengseltje klinkt minder beat. Spies: “Het is een logisch vervolg. Bij De Wereld Draait Door moesten we andere dingen doen dan normaal. Zo leerden we dat we meer konden dan beat en hebben toen 2 gemaakt. Op onze theatertour Met De Deur In Huis merkten dat we ook kleinkunst kunnen, dat kleinere, ingetogen, theatraal.” Von Raven zingt het openingsnummer Ik Zie Je In De Stad verrassend ijl en hoog. “Zelfs voor mijn doen, ja. Die kleinkunst, dingen van Martine Bijl enzo, heeft me geïnspireerd af en toe anders te zingen.” Spies: “Het is echt veel minder beat. Dat hoeft niet voor altijd te zijn, hoor.” Von Raven: “Tekstueel is het ditmaal ook wat persoonlijker. Dat eerste nummer gaat gewoon over mijn jeugd. Het was voor mij een beetje het begin van afscheid nemen van de stad. Ik woon nu op Goeree-Overflakkee.”
EERBETOON
De veertien liedjes zitten boordevol verwijzingen naar popliedjes en muzikale grootheden. Een quizje is zo gefabriceerd. Dave von Raven: “Alle nummers zijn te herleiden naar muziek die we tof vinden. Bossanova bijvoorbeeld, die platen hebben wij gewoon thuis. Op Springlevend, ons eerste, hoorde je alleen beat, wat we nog altijd leuk vinden. Sommige verwijzingen zijn niet zo bedoeld, maar wij zitten tot over onze oren in die muziek, dan gebruik je die onbewust. Als je arrenbie naast elkaar legt, zijn daar ook overlappingen. Wij neigen alleen naar een ander decennium.”
Arjan Spies: “Jongelui horen dat niet. Het klinkt als jaren zestig, maar ze kennen het verschil niet tussen de jaren zestig en tachtig.” Von Raven: “Die denken dat Mozart veertig jaar dood is. Heel veel mensen hebben totaal geen historisch besef, niks, nul. Iemand die in een platenzaak werkt en nog nooit van Jerry Lee Lewis heeft gehoord, een van de grote vier, ik bedoel, waarom ga je dan in een platenzaak werken?”
Het instrumentale Onderweg eert trompettist Herb Alpert. Von Raven: “De werktitel was ook Herb Alpert, dan wisten we tenminste allemaal waar we het over hadden. Het is echt een soort ode, Arjan is er helemaal gek van.” Spies: “Die ouwe dingen van hem, die vind ik fantastisch, te beginnen met The Lonely Bull. Ik had dit deuntje al een tijdje liggen, met gitaar, maar pas toen er sprake was van blazers en dat David Rockefeller die zou doen, wist ik opeens hoe het moest. David vond het ook tof, die floot dat zo eigenlijk in één keer weg.”
We horen verder een toefje Beatles, een vleugje Del Shannon-orgeltje, en het beginriffje van de Chantays-hit Pipeline. Spies: “Zo communiceren we ook vaak. Dan zijn we bezig en dan moet er zo’n gitaar in, surf. Dan krijg je dit.” Von Raven: “Wij zijn nooit vies geweest van onze inspiraties.” En we horen een wolkje Joe Meek. Von Raven: “Hij is van heel grote invloed, vooral op mij. Hij bewees op Holloway Road al dat een grote ruimte niet nodig is. Het was daar nog kleiner dan hier. Hij haalde ook allerlei dingen uit de kast, spijkers tussen snaren enzo. We hebben een ET 140, zo’n grote galmplaat uit de Wisseloord studio’s, waarmee je het brede effect van een grote studio kunt nabootsen. Die dingen doen wel een duit in het zakje.”APPARATUUR
Dave von Raven is verzamelaar, van vinyl – dat hij draait op een Jobo Acoustical uit 1959 – én van apparatuur. Dat betaalt zich nu onbedoeld uit. In de verbouwde oefenruimte staan een hoop vintage instrumenten en apparatuur uit zijn collectie. Hij wijst om zich heen. “Wat je nu ziet was er allemaal niet. Alles is helemaal afgetimmerd en geïsoleerd, voor de opname en voor de buurt. Achter die gordijnen zitten bass traps om gonzen te voorkomen bij lage frequenties. Als je ze weghaalt, ziet het er niet uit, daarom dus ook. We zijn zelf gaan bouwen, ook de controleruimte met het grote raam, en hebben alles door vaklieden laten isoleren.” Kosten: een paar duizend euro.
Daarna begon het pas: de apparatuur. Von Raven: “Voor een beetje microfoon moet je al gauw 900 euro neerleggen. Duur allemaal. Maar nu kregen de spullen die ik had verzameld extra waarde. Ze konden opeens uit de koffer en gewoon hier opgesteld en ze hoefden niet meer weg. Het kreeg zin ineens. Als bands hier komen opnemen, en wij, staat alles gebruiksklaar. Als je geen idee hebt, kunnen deze spullen je inspireren. Jerry Hormone heeft hier een plaat gemaakt, en ook The Black Marble Selection. Nieuwe aanwas.”
Von Raven loopt naar de clavioline, een van de zes die hij bezit. Slaat de toetsen aan: Telstar, The Tornados, 1962. “Een bizar ding, uitgevonden in Frankrijk, in 1947 in productie gegaan. Het zit gewoon in een koffer. Joe Meek heeft het eigenlijk laat ontdekt, het stond al op de rommelmarkten, daar heeft hij het denk ik ook gevonden. Ik ben er gek van. Ik heb ze uit alle hoeken van de wereld gehaald. De eerste kostte 250 euro, die was helemaal goed, de rest 500, 600 euro en die waren verrot. Ze zijn allemaal verschillend, dat maakt het zo mooi.” Von Raven riedelt nog wat Tornados. Aan de muur kijken The Kinks en The Beatles zwart-wit toe.
LIVEDATA 11/02 Concerto Recordstore, Amsterdam 16/02 De Effenaar, Eindhoven 18/02 De Tamboer, Hoogeveen 23/02 Doornroosje, Nijmegen 24/02 Patronaat, Haarlem 25/02 Paard van Troje, Den Haag 03/03 Neushoorn, Leeuwarden 04/03 Poppodium Apollo, Emmen 10/03 Muziekgieterij, Maastricht, 11/03 Poppodium Underground, Lelystad 16/03 De Oosterpoort, Groningen 17/03 Fluor, Amersfoort 18/03 De Spot, Middelburg 24/03 Het Burgerweeshuis, Deventer
—
De redactie van Heaven is weer bezig met een prachtig nummer! #2 van 2017, ligt binnenkort in de winkel.
Hierin interviews met Madness, The Upsessions, Kandace Springs, Reinier Baas en Giles Robson.
In de rubriek ‘Onder de loep’ aandacht voor Blake Mills, die als producer het ene na andere topalbum blijft afleveren: nu weer Darkness And Light van John Legend. Reggaekenner Eddie Aarts staat uitgebreid stil bij de rerelease van Bob Marley’s legendarische Live!
In de recensierubriek met meer dan 100 recensies, nieuwe albums van o.a. John Legend, Chuck Prophet, Howe Gelb, Adam Torres, Ron Gallo, Mark Eitzel en véél meer. Een abonnement neem je hier: www.popmagazineheaven.nl/actie-abonnement