Pinguin Radio en de Volkskrant slaan de handen ineen voor een maandelijkse radio-uitzending waarin we u bij de hand nemen langs de beste albums van de maand.

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

Aurelio – Darandi, Emptiness – Not For Music, Japandroids – Near To The Wild Heart Of Life, Navarone – Oscillation, Wiley – Godfather, The xx – I See You, The Kik – Stad En Land, Yagya – Stars And Dust, Migos – Culture en Run The Jewels – Run The Jewels 3.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZwaW5ndWlucmFkaW8lMjUyRnBpbmd1aW4tcmFkaW8tcHJlc2VudGVlcnQtdm9sa3NrcmFudC1yYWRpby0xNyUyNTJGJTI2aGlkZV9jb3ZlciUzRDElMjZsaWdodCUzRDElMjIlMjBmcmFtZWJvcmRlciUzRCUyMjAlMjIlM0UlM0MlMkZpZnJhbWUlM0U=

Elke eerste maandag van de maand op Pinguin Radio van 20:00 tot 22:00 uur de beste tracks van de belangrijkste 10 albums samengesteld door de muziekredactie van de Volkskrant.

Aurelio – Darandi (Real World / PIAS)
Dat de Centraal-Amerikaanse garifunamuziek nog altijd bij ons in de cd-bakken te vinden is, danken we grotendeels aan de Hondurese zanger en gitarist Aurelio Martinez.

Door: Robert van Gijssel 27 januari 2017

Die gaat stug door met het populariseren van de volksmuziek van de Caribische kustlanden, die wonderlijke en zalige mixmuziek waarin zowel West-Afrikaanse als traditionele indiaanse muziek te herkennen is.

Op Darandi voert Aurelio nieuwkomers in het genre mee aan de hand, langs zijn favoriete garifunaliedjes. Prachtliedjes zijn dat, zoals het zacht voorttokkelende Yange, met rimpelloos gestapelde vocalen in de refreintjes en springerige latinritmes op vooral de cajon, die in het nummer toch steeds dwingender worden.

Maar het opmerkelijkst aan de garifuna van Aurelio is zijn gitaarspel. Hij speelt surfgitaar met veel reverb en maakt daarbij royaal gebruik van de tremolo-arm. Daarom klinkt Aurelio altijd een beetje als The Shadows die op zonvakantie zijn gestuurd en aan het hotelzwembad toch maar wat muziek zijn gaan maken. Een onweerstaanbaar en haast psychedelisch dansplaatje.

Emptiness – Not For Music (Season of Mist)
Dat een plaat van de Belgische cultband Emptiness een schokgolfje door de metal veroorzaakt, is niet nieuw. Oblivion uit 2008 was al een mijlpaal voor de avontuurlijke death metal: frivool technisch, spijkerhard en toch ook vrieskoud als de meest ijzige black metal uit het Noorse fjordenland. Maar het was, hoe dan ook, een metalplaat.

Door: Robert van Gijssel 3 februari 2017

Nothing but the Whole uit 2014 dreef af van het vierkante gitaargenre en kan met terugwerkende kracht worden beschouwd als opmaat naar een meesterwerk. Want Not for Music is nog vrijzinniger en in vele opzichten geniaal. Rockende gitaarriffs? Die zijn op één hand te tellen en komen meestal als nagelaten bekentenissen, aan het einde van een muziekstuk (Digging the Sky). De grommende grunts hebben definitief plaatsgemaakt voor sissend declamerende, gestapelde fluisterstemmen. Alleen de losjes en jazzachtig huppelende drum- en baspartijen doen nog denken aan het sublieme rockwerk van een decennium geleden.

Het is bijna ondoenlijk om het uitpuilende klankenkabinet van Emptiness te beschrijven. Holle gitaartjes uit de postpunk, horrorsoundtracksynthesizers, spookvocalen uit de vocoder, donker dansende jarentachtigbassen, plokkende houtblokken en pauken – het kan niet op. En het wordt in trage en immer evoluerende onheilstijdingen als It Might Be aan elkaar geklonken tot een soort zwarte new-wavesymfonie, die bij iedere luistersessie vaster vormen krijgt en wat hardnekkiger aan de ziel blijft kleven.

Not for Music is zo’n plaat waar je maanden mee bezig kunt zijn. Steeds ontdek je nieuwe bijgeluiden en sprankelende gitaarwondertjes, in gelaagde en fantastisch gearrangeerde nummers als Your Skin Won’t Hide You, waarin geen tien seconden klinken als de vorige tien seconden. Oneindig treurig en welhaast apocalyptisch, maar hypermuzikaal, fabuleus geproduceerd en magisch mooi. Wat een plaat. Neem er de tijd voor.

Japandroids – Near To The Wild Heart Of Life (Anti-/Epitaph)
Anders dan roemruchte rockduo’s met drums en gitaar als basis (White Stripes, Black Keys) maakte het Canadese Japandroids liedjes die meer op jarentachtigpunkrock dan op aloude blues en rock-‘n’-roll waren gebaseerd. De puntige, energieke liedjes op hun tweede plaat Celebration Rock (2012) waren indrukwekkend en leverden live vaak doldrieste taferelen op, maar markeerden ook een voorlopig eindpunt in de ontwikkeling van het duo.

Door: Gijsbert Kamer 27 januari 2017

Nog zo’n plaat zou overbodig zijn, beseften Brian King (gitaar, zang) en David Prowse (drums, zang) maar al te goed. Ze lasten een soort denkpauze in en komen nu pas, bijna vijf jaar later, met een derde album, Near to the Wild Heart of Life.
Het is een geweldige rockplaat geworden, zo een die je weer volop vertrouwen in het genre geeft. Op het eerste gehoor klinkt alles wat gepolijster en schrik je zelfs even van het ruim zeven minuten durende Arc of Bar. Synths in het intro en een dwingend meeklapritme: het lijkt wel stadionrock uit de jaren tachtig.

Maar er blijkt een sterk liedje achter deze afleidingsmanoeuvre verstopt te zitten. Of neem I’m Sorry for Finding You Not Sooner. Het gitaarloopje is geleend van Kim Carnes’ hit Bette Davis Eyes. De vervormde stem van Brian King trekt het liedje uit de middle-of-the-roadsfeer en geeft het liedje iets sinisters. Zo zitten er in elk nummer angels verborgen. Japandroids heeft een geweldig derde album afgeleverd, met een sound die ook de grootste festivalweiden makkelijk aan kan.

Navarone – Oscillation (Rodeostar)
Raadselachtig geval: de Nijmeegse band Navarone. Vrijwel iedereen die ze live ziet, vindt ze steengoed. Klaar voor de grote podia. Aan lof voor de albums geen gebrek. Bij Navarone klinkt klassieke hardrock eigentijds, zowel compositorisch als productioneel.

Door: Menno Pot 20 januari 2017

Toch spelen ze binnenkort weer in Vera in Groningen en De Helling in Utrecht; niet in de grotere Oosterpoort en Ronda in respectievelijk diezelfde steden. Wat is dat toch?

Een sterk album dan maar weer: Oscillation, nummer 3. Die hortende, gruizige riff in Snake: boem, binnen. Lonely Nights stuitert zoals stadgenoot De Staat dat kan. Soon I’ll Be Home is een mooie folksong die zich langzaam openvouwt. Step By Step, Chrome: ambachtelijk, avontuurlijk, meeslepend. Die zanger, Merijn van Haren, steeds beter. De Nederlandse Chris Cornell (van Soundgarden).

Toegegeven, in het laatste kwartier (Unmistakably Everything, Days of Yore) sijpelt alsnog wat van de clichématige hardrockpathos binnen die Navarone doorgaans zo resoluut buiten de deur houdt. Het laat onverlet dat iedere Nederlandse rockliefhebber Navarone moet leren kennen (wat te denken van vanavond bij de albumpresentatie in Doornroosje, Nijmegen). Dan volgt de omhelzing vanzelf.

Lees hier ons interview met Navarone.

Wiley – Godfather
Rond 2004 zouden jonge rappers en producers als Dizzee Rascal, Lethal Bizzle, Kano en Wiley het fenomeen grime wel even aan een internationale doorbraak helpen: een explosieve Londense cocktail van dubstep en U.K. hiphop.

Door: Menno Pot 20 januari 2017

Lukte niet. De piek bleek van korte duur, zelfs in Engeland, maar het genre beleeft nu een tweede hoogconjunctuur. Het sterke album Konnichiwa leverde Skepta vorig jaar de gewichtige Mercury Prize op en nu is er de sterke plaat Godfather, van Wiley, de man die ooit gold als Skepta’s ontdekker en pleitbezorger. In de track Can’t Go Wrong wijst Wiley daar de luisteraar even fijntjes op: Wiley (echte naam: Richard Kylea Cowie) is inmiddels 37 jaar oud en tien albums verder.

De titel Godfather onderstreept wat hij wil: laten horen wie hier ook al weer de baas was. De verbetenheid op de plaat is haast tastbaar en het album bevat alles wat grime zo leuk kan maken. Ratelende ritmes. Gejaagde, struikelende beats uit dubstep en U.K. garage, zoals je die in Amerikaanse hiphop nooit hoort. En: onnavolgbaar snelle raps.

Wiley gaat het snelst van allemaal en is zijn popgevoel niet verloren: Back With a Banger kan zo op de afspeellijst van beste grime-hits. Op Godfather staan er meer van dat kaliber, zoals het welkome rustpunt U Were Always, met Skepta als gast.

The xx – I See You (XL Recordings/Beggars)
Ze komen weliswaar uit een doosje, maar de blazers waarmee The xx hun derde album I See You openen, klinken euforischer dan we van het Britse trio gewend zijn. De muziek waarmee The xx in 2009 debuteerde, liet zich kenmerken door droefgeestige zang van Romy Madley Croft en Oliver Sim, in door producer Jamie Smith elektronisch vormgegeven liedjes.

Door: Gijsbert Kamer 13 januari 2017

Kale beats, een sober gitaarlijntje, droef zoemende synths en zang in diepe mineurstemming resulteerden op het debuut in een bijzonder spanningsveld. De drie jaar later verschenen opvolger Coexist (2012) verschilde weinig in aanpak en sfeer, maar bleef overeind door de beter uitgewerkte vocalen. In de vierenhalf jaar die sindsdien verstreen maakte Smith als Jamie xx naam als producer en dj. Zijn in 2015 verschenen In Colour bewees niet alleen hoe goed hij thuis is in de hedendaagse dance, maar ook dat hij daaraan met zijn aan dubstep ontleende beats een bijzondere bijdrage aan kon leveren.

Die kennis heeft Jamie xx meegenomen naar het derde album van The xx. Dangerous, het openingsnummer, is een voortreffelijk geproduceerd dansnummer. Een jungle-huppelritme, fraaie beats en een mooie open sound domineren het uitbundigste nummer dat The xx tot nu toe maakte.

In nummers als A Violent Noise, komen ravebeats en andere citaten uit hedendaagse trance voorbij, maar alles blijft ingehouden, gecontroleerd en vooral herkenbaar The xx. Want de droevige stemmen zijn onverminderd op elkaar afgestemd. Romy Madley Croft zingt prachtig in het kale Performance. Elders is het de wanhoop die Sim in zijn onderkoelde zang weet te leggen die nog altijd iets beklemmends heeft. Prachtige, mysterieuze en vooral eigentijdse popmuziek.

The Kik – Stad En Land (Top Notch / Excelsior / Universal)
Nóg een plaat met pastiches en bewerkingen van al dan niet obscure jarenzestigbeatliedjes zou de Rotterdamse Kik tot een wat al te voorspelbaar retro-bandje reduceren. Maar wat dan als je, zoals voorman Dave von Raven, zo verknocht bent aan alles wat met de sixties te maken heeft? Dan moet je gaan werken aan een eigen sound die toch ruimte laat voor je obsessies. En dat is precies wat The Kik op hun nieuwe album Stad en land gedaan heeft.

Door: Gijsbert Kamer 13 januari 2017

Het geluid is minder beat en meer pop in de sfeer van oud werk van Boudewijn de Groot. Het zal niet voor niets zijn dat in het tweede liedje, Maandag, al meteen twee keer aan diens klassieke popsongs wordt gerefereerd. De productie is kristalhelder. De instrumentaties zijn breed, met ruimte voor lekkere blaaspartijen van onder anderen Benjamin Herman. Ook mooi: het archaïsche taalgebruik in De hond van Henk, een melancholiek hoogtepunt met fraai koortje.

Onderweg is een luchtig instrumentaaltje in de sfeer van Herb Alpert, terwijl het laatste liedje, Porselein, een fraai Beach Boys-sfeertje heeft. Heel mooi gedaan allemaal. Anders en toch vertrouwd.

Lees hier ons interview met The Kik.

Yagya – Stars And Dust (Delsin)
Een beetje over het hoofd gezien in de decemberlijstjes, maar zeer de moeite waard: het nieuwe album Stars and Dust van de IJslandse producer Yagya, op het Nederlandse label Delsin. Yagya loopt in de sporen van de ambient-dubpioniers van de jaren negentig. Je hoeft niet lang te luisteren om bijvoorbeeld producer en bassist Bill Laswell te herkennen in atmosferische en omfloerst bassende tracks als Train Station Dustlight en het fraai betitelde Substorms on a Winter Night.

Door: Robert van Gijssel 13 januari 2017

En in de serene synthesizers van Through the Zodiacal Cloud is natuurlijk de ijzige dance te horen van de Noorse ambientgigant Biosphere: Yagya haalt net zulke vervreemdende en magische geluiden uit zijn apparatuur, en laat bovendien blijken dat hij beschikt over een hoge muzikale intelligentie. De kleine melodieuze wendingen in de uitgesmeerde dubtracks weten steeds te verrassen. Het stuk Through the Sculptor Group nodigt uit tot een vertraagde danspartij op een uitdovende afterparty. Een mooi winters tripplaatje.

Migos – Culture (ATO/Warner Music)
Een reeks mixtapes en een paar sterke singles (Versace, Hannah Montana) bracht de rappers Offset, Quavo en Takeoff al vanaf 2013 onder de aandacht. Maar het echte debuutalbum Yung Rich Nation stelde twee jaar geleden toch wat teleur. Een wat rommelige productie, die een beetje afleidde van de sterke vocalen van het trio.

Want ze hebben beslist een eigen sound, onderstrepen ze op het album Culture. De raps waarmee ze elkaar aanvullen en uitdagen bestaan steevast uit drie eenlettergrepige klanken die staccato worden gezongen. Typerend voor deze in Atlanta ontwikkelde stijl is het nummer Bad And Boujee, dat nu op de eerste plaats van de Amerikaanse hitlijst staat en de definitieve internationale doorbraak van het trio lijkt te bezegelen.

Het nummer is spannend geproduceerd, met broeierige synths en knisperende beats. Maar net als in de andere nummers zijn het de raps die de Migos-sound zo onderscheidend maken. ‘We came from nothing to something’, rappen ze. Met teksten vol verwijzingen (meestal in het slang van Atlanta) naar drugs en andere genotsmiddelen klinken ze vooral vrolijk. Boos maken ze zich hooguit over imitators van hun rapstijltje.

Maar ja, dat krijg je als sterren als Drake met je muziek aan de haal gaan en als het door jou populair gemaakte dansje, de dab, viraal gaat. Op Culture laat Migos een wezenlijk ander, zelfs nieuw geluid horen. De zorgvuldige productie van onder anderen Zaytoven geeft de echt bijzondere, hakkelende raps nu wel de juiste ruimte.

Run The Jewels – Run The Jewels 3 (Mass Appeal)
Leuk kerstcadeau was dat, het derde album van Run The Jewels, drie weken voor de aangekondigde releasedatum. De fysieke versie van het derde album van dit rapduo verschijnt over een week, maar El-P en Killer Mike konden zich blijkbaar niet langer inhouden.

Door: Gijsbert Kamer 6 januari 2017

Run The Jewels 3 is weer een stukje beter dan de vorige. RTJ 2, dat twee jaar geleden verscheen, liet vooral in de productie al een zekere progressie horen ten opzichte van het in 2013 verschenen debuut. Maar dit derde deel van de trilogie is in alle opzichten het sterkst. De beats zijn nog altijd hard, droog en log. De sound refereert opnieuw aan de old-schoolrap van eind jaren tachtig, toen Public Enemy met hun furieuze raps de dienst uitmaakte.

Zo uitgesproken en boos als El-P en Killer Mike van leer trekken was in 2016 in de hiphop een zeldzaamheid. Sinds de hoogtijdagen van de rap-duels tussen Chuck D en Flavor Flav zijn rapduo’s al een zeldzaamheid, maar de kracht waarmee El-P de zware uithalen van Killer Mike van repliek dient, is bijna uniek.

Van de springerige funk in het openingsnummer Down tot het slotnummer A Report To Shareholders/Kill The Masters zet het duo alles op scherp. In de fraai gelaagde productie vallen iedere keer meer details op, zoals de terugkeer van de aloude It Takes Two-sample van Lynn Collins in Call Ticketron. Ook de teksten zitten vol sterke observaties en beschrijven een van paranoia en machtsmisbruik vergeven wereld. De stemverklaring van EL-P in het slotnummer vat alles mooi samen: ‘We both hear the same sound coming/ And It Sounds Like War/ And it breaks our hearts.’

Luister hieronder de vorige editie!
Volkskrant Radio #16 – 2 januari 2017

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

David Bowie – Blackstar, Nick Cave & The Bad Seeds – Skeleton Tree, Leonard Cohen – You Want It Darker, Trentemøller – Fixion, Hexvessel – When We Are Dead, A Tribe Called Quest – We Got It From Here… Thank You For 4 Your Service, James Blake – The Colour in Anything, Beyoncé – Lemonade, Deftones – Gore, Chance The Rapper – Coloring Book, Patten – Ψ en Solange – A Seat At The Table.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZQaW5ndWluX1JhZGlvJTI1MkZwaW5ndWluLXJhZGlvLXByZXNlbnRzLXZvbGtza3JhbnQtcmFkaW8tMjAxNy0wMS0wMiUyNTJGJTI2aGlkZV9jb3ZlciUzRDElMjZsaWdodCUzRDElMjIlMjBmcmFtZWJvcmRlciUzRCUyMjAlMjIlM0UlM0MlMkZpZnJhbWUlM0U=

Pinguin Radio presenteert podcast Volkskrant Radio #16 – de beste tracks van de belangrijkste albums van 2016 samengesteld door de muziekredactie van de Volkskrant.

JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZQaW5ndWluX1JhZGlvJTI1MkZwaW5ndWluLXJhZGlvLXByZXNlbnRzLXZvbGtza3JhbnQtcmFkaW8tMjAxNy0wMS0wMiUyNTJGJTI2aGlkZV9jb3ZlciUzRDElMjZsaWdodCUzRDElMjIlMjBmcmFtZWJvcmRlciUzRCUyMjAlMjIlM0UlM0MlMkZpZnJhbWUlM0U=

1 David Bowie – Blackstar

De dood van Bowie schokte de wereld, en misschien ook wel omdat hij zijn eigen heengaan had vastgelegd in een magistrale plaat – iets dat pas tot zijn publiek doordrong na het overlijden van de Britse popgrootheid. Ineens viel alles van Blackstar, dat vlak voor Bowies overlijden verscheen, op zijn plek: de zwarte ster op de hoes, de teksten, de clips bij de liedjes. Hits zijn niet te vinden op Blackstar, daar had Bowie er al genoeg van op zijn CV staan. Maar de met experimentele jazz omgeven en tekstueel formidabele liedjes zijn minstens zo aangrijpend als het mooiste Bowie-werk uit de jaren zeventig. Een monumentale afscheidsplaat.

2 Nick Cave & The Bad Seeds – Skeleton Tree

De dood waart ook rond in Skeleton Tree van Nick Cave. De plaat maakt voelbaar wat niemand ooit wil voelen: hoe het is om je kind te verliezen. Cave doet het zonder sentimentaliteit, waardoor Skeleton Tree zo mogelijk nog hartverscheurender wordt. En wat een sound! De zoveelste plaat die ons dit jaar de adem beneemt.

3 Leonard Cohen –  You Want It Darker

De tweede grootheid die zijn eigen dood van een soundtrack voorziet. Na David Bowie neemt ook Leonard Cohen afscheid-in-plaat, met zijn magnifieke testament You Want It Darker waarop werkelijk álles bloedstollend is; zijn fluisterbasstem, de woorden, de pulserende bas in de titelsong. De plaat had het overlijden van de maker eigenlijk niet eens nodig om te worden bijgezet als meesterwerk.

4 Trentemøller –  Fixion

De Deense technoproducer Anders Trentemøller brengt een ijskoud eerbetoon aan de muziek uit zijn jeugd, en dus de gothic en postpunk uit de jaren tachtig. We horen majestueus zoemende synths, The Cure en New Order, en dankzij de verrukkelijke stem van zangeres Jehnny Beth van de band Savages ook héél veel Siouxsie Sioux. Trentemøller weet zijn nostalgie om te zetten in verbazend frisse en zelfs hitgevoelige popliedjes, die het kippenvel op de armen blazen.

5 Hexvessel –  When We Are Dead

Nóg een conceptplaat over de dood, in de toptien van de V-lijst der mooiste albums. De Finse psychedelische folkband Hexvessel trekt een gedenkwaardige plaat op rond ons aller eindbestemming, vol filosofische beschouwingen en troostrijke rock. Ieder nummer is raak, dankzij de ijzersterke refreinen, de poëtische teksten en de passend geëxalteerde zang van Mat McNerney.

6 A Tribe Called Quest –  We Got It From Here… Thank You For 4 Your Service

De allerlaatste plaat van A Tribe Called Quest is ook een van de allermooiste, na natuurlijk de klassiekers The Low End Theory (1991) en Midnight Marauders (1993). De dit jaar overleden Phife Dawg wordt gemist, maar de raps van Jarobi White steken nu bijna net zo mooi af naast die van de tijdloos rappende Q-Tip. De hiphop van A Tribe Called Quest mag nog een keer zo mooi onderkoeld, zachtmoedig en tóch urgent klinken, en daarvoor danken wij de heren op onze beurt hartelijk.

7 James Blake – The Colour in Anything

Niemand kan zijn levenspijn zo mooi in luisterpop vatten als James Blake. The Colour in Anything is een soms echt briljante verdrietigheidsplaat, waarin je uren kunt rondsomberen. Het nummer Points is een verplicht liedje dit jaar en het kan nog net, dus luister naar die eenzame droge tik op de drumcomputer, de verduisterde baslijn en de vervormde samples van Blake’s eigen, smachtende soulstem. Muziek uit een droomwereld.

8 Beyoncé – Lemonade

Haar plaat Lemonade is misschien wel Beyoncé’s mooiste, ook omdat de plaat in zijn geheel op film verscheen en dus ook in de eindlijsten van de beste cinema opduikt. De thematiek op Lemonade wordt gaandeweg het album steeds zwaarder en grimmiger, en Beyoncé neemt het op voor álle onderdrukte zwarte vrouwen. In Daddy Lessons koppelt ze oude jazz aan countrymuziek alsof ze nooit anders heeft gedaan en het rauwe sixties-orgel in prijsnummer Freedom leidt een van haar meest opzwepende nummers ooit in. Een veelzijdige en zingevende wereldplaat.

9 Deftones – Gore

Echt waar? Een heavy topplaat van het Amerikaanse gezelschap Deftones, dat in de jaren negentig groot werd met toch vrij moeizame ‘nu.metal’? Zeker wel. De liedjes op de plaat Gore stijgen langzaam op, op donkere wolken van sombere maar statige gitaarpartijen en al net zo mooi zwevende zang van Chino Moreno. ‘Deftones’, zo constateerde de recensent, ‘is ontstegen aan triviale trends of genres in de harde muziek en ijzersterk in de eigen eigenwijze, tijdloze en van emoties doortrokken gitaarrock’. En zo is het.

10 Chance The Rapper – Coloring Book

Een ingewikkelde release, deze plaat Coloring Book van de aanstormende hiphopgrootheid Chance The Raper. Is het een plaat? Een mixtape? Uitgebracht in eigen beheer en eerst alleen te streamen, maar daarna toch ook maar in de winkel verschenen? Het maakt niet uit. Chance The Rapper integreert gospel met hiphop, bij luchtige trompetjes en heerlijke Beach Boys-koortjes. Wat willen we nog meer?

11 Patten – Ψ

Wat een coole maar ondraaglijke spanning hangt er in de plaat met de onuitspreekbare titel van het enigmatische Britse producersduo Patten. Verknipt, donker en fragmentarisch elektronisch, maar in de bonkende bassen en de monotoon lispelende stem van de vrouwelijke helft van het duo is toch ook de ijzige electropop en body music uit de jaren tachtig te herkennen. Een zéér intrigerend plaatje, en een van de mooiste dancereleases van het jaar.

12 Solange – A Seat At The Table

Eén van de muziekverrassingen van 2016: Solange Knowles spurt haar zus achterna richting eregalerij van de popmuziek, en dus ook deze V-lijst. A Seat At The Table is een conceptalbum waar de zus van Beyoncé vier jaar aan heeft gewerkt – vandaar die verrassing – en het is een mooie meditatie over opgroeien als zwarte vrouw in Amerika. Voorbeeldig gezongen met een luchtige soulstem en voorzien van ijzersterke teksten – de tweede topplaat afkomstig van de familie Knowles.

Elke eerste maandag van de maand op Pinguin Radio van 20:00 tot 22:00 uur de beste tracks van de belangrijkste 10 albums samengesteld door de muziekredactie van de Volkskrant.

1 David Bowie – Blackstar

De dood van Bowie schokte de wereld, en misschien ook wel omdat hij zijn eigen heengaan had vastgelegd in een magistrale plaat – iets dat pas tot zijn publiek doordrong na het overlijden van de Britse popgrootheid. Ineens viel alles van Blackstar, dat vlak voor Bowies overlijden verscheen, op zijn plek: de zwarte ster op de hoes, de teksten, de clips bij de liedjes. Hits zijn niet te vinden op Blackstar, daar had Bowie er al genoeg van op zijn CV staan. Maar de met experimentele jazz omgeven en tekstueel formidabele liedjes zijn minstens zo aangrijpend als het mooiste Bowie-werk uit de jaren zeventig. Een monumentale afscheidsplaat.

2 Nick Cave & The Bad Seeds – Skeleton Tree

De dood waart ook rond in Skeleton Tree van Nick Cave. De plaat maakt voelbaar wat niemand ooit wil voelen: hoe het is om je kind te verliezen. Cave doet het zonder sentimentaliteit, waardoor Skeleton Tree zo mogelijk nog hartverscheurender wordt. En wat een sound! De zoveelste plaat die ons dit jaar de adem beneemt.

3 Leonard Cohen –  You Want It Darker

De tweede grootheid die zijn eigen dood van een soundtrack voorziet. Na David Bowie neemt ook Leonard Cohen afscheid-in-plaat, met zijn magnifieke testament You Want It Darker waarop werkelijk álles bloedstollend is; zijn fluisterbasstem, de woorden, de pulserende bas in de titelsong. De plaat had het overlijden van de maker eigenlijk niet eens nodig om te worden bijgezet als meesterwerk.

4 Trentemøller –  Fixion

De Deense technoproducer Anders Trentemøller brengt een ijskoud eerbetoon aan de muziek uit zijn jeugd, en dus de gothic en postpunk uit de jaren tachtig. We horen majestueus zoemende synths, The Cure en New Order, en dankzij de verrukkelijke stem van zangeres Jehnny Beth van de band Savages ook héél veel Siouxsie Sioux. Trentemøller weet zijn nostalgie om te zetten in verbazend frisse en zelfs hitgevoelige popliedjes, die het kippenvel op de armen blazen.

5 Hexvessel –  When We Are Dead

Nóg een conceptplaat over de dood, in de toptien van de V-lijst der mooiste albums. De Finse psychedelische folkband Hexvessel trekt een gedenkwaardige plaat op rond ons aller eindbestemming, vol filosofische beschouwingen en troostrijke rock. Ieder nummer is raak, dankzij de ijzersterke refreinen, de poëtische teksten en de passend geëxalteerde zang van Mat McNerney.

6 A Tribe Called Quest –  We Got It From Here… Thank You For 4 Your Service

De allerlaatste plaat van A Tribe Called Quest is ook een van de allermooiste, na natuurlijk de klassiekers The Low End Theory (1991) en Midnight Marauders (1993). De dit jaar overleden Phife Dawg wordt gemist, maar de raps van Jarobi White steken nu bijna net zo mooi af naast die van de tijdloos rappende Q-Tip. De hiphop van A Tribe Called Quest mag nog een keer zo mooi onderkoeld, zachtmoedig en tóch urgent klinken, en daarvoor danken wij de heren op onze beurt hartelijk.

7 James Blake – The Colour in Anything

Niemand kan zijn levenspijn zo mooi in luisterpop vatten als James Blake. The Colour in Anything is een soms echt briljante verdrietigheidsplaat, waarin je uren kunt rondsomberen. Het nummer Points is een verplicht liedje dit jaar en het kan nog net, dus luister naar die eenzame droge tik op de drumcomputer, de verduisterde baslijn en de vervormde samples van Blake’s eigen, smachtende soulstem. Muziek uit een droomwereld.

8 Beyoncé – Lemonade

Haar plaat Lemonade is misschien wel Beyoncé’s mooiste, ook omdat de plaat in zijn geheel op film verscheen en dus ook in de eindlijsten van de beste cinema opduikt. De thematiek op Lemonade wordt gaandeweg het album steeds zwaarder en grimmiger, en Beyoncé neemt het op voor álle onderdrukte zwarte vrouwen. In Daddy Lessons koppelt ze oude jazz aan countrymuziek alsof ze nooit anders heeft gedaan en het rauwe sixties-orgel in prijsnummer Freedom leidt een van haar meest opzwepende nummers ooit in. Een veelzijdige en zingevende wereldplaat.

9 Deftones – Gore

Echt waar? Een heavy topplaat van het Amerikaanse gezelschap Deftones, dat in de jaren negentig groot werd met toch vrij moeizame ‘nu.metal’? Zeker wel. De liedjes op de plaat Gore stijgen langzaam op, op donkere wolken van sombere maar statige gitaarpartijen en al net zo mooi zwevende zang van Chino Moreno. ‘Deftones’, zo constateerde de recensent, ‘is ontstegen aan triviale trends of genres in de harde muziek en ijzersterk in de eigen eigenwijze, tijdloze en van emoties doortrokken gitaarrock’. En zo is het.

10 Chance The Rapper – Coloring Book

Een ingewikkelde release, deze plaat Coloring Book van de aanstormende hiphopgrootheid Chance The Raper. Is het een plaat? Een mixtape? Uitgebracht in eigen beheer en eerst alleen te streamen, maar daarna toch ook maar in de winkel verschenen? Het maakt niet uit. Chance The Rapper integreert gospel met hiphop, bij luchtige trompetjes en heerlijke Beach Boys-koortjes. Wat willen we nog meer?

11 Patten – Ψ

Wat een coole maar ondraaglijke spanning hangt er in de plaat met de onuitspreekbare titel van het enigmatische Britse producersduo Patten. Verknipt, donker en fragmentarisch elektronisch, maar in de bonkende bassen en de monotoon lispelende stem van de vrouwelijke helft van het duo is toch ook de ijzige electropop en body music uit de jaren tachtig te herkennen. Een zéér intrigerend plaatje, en een van de mooiste dancereleases van het jaar.

12 Solange – A Seat At The Table

Eén van de muziekverrassingen van 2016: Solange Knowles spurt haar zus achterna richting eregalerij van de popmuziek, en dus ook deze V-lijst. A Seat At The Table is een conceptalbum waar de zus van Beyoncé vier jaar aan heeft gewerkt – vandaar die verrassing – en het is een mooie meditatie over opgroeien als zwarte vrouw in Amerika. Voorbeeldig gezongen met een luchtige soulstem en voorzien van ijzersterke teksten – de tweede topplaat afkomstig van de familie Knowles.

Luister hieronder de vorige editie!
Volkskrant Radio #15 – 5 december 2016

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

Jean-Michel Jarre – Oxygene 3, Wolf People – Ruins, Deutsche Ashram – Deeper and Deeper, Common – Black America Again, Jim James – Eternally Even, Crippled Black Phoenix – Bronze, A Tribe Called Quest – We Got It From Here… Thank You 4 Your Service, Lambchop – Flotus, The Rolling Stones – Blue & Lonesome en traumahelikopter – Competition Stripe.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZwaW5ndWlucmFkaW8lMjUyRnBpbmd1aW4tcmFkaW8tcHJlc2VudHMtdm9sa3NrcmFudC1yYWRpby0xNS0yMDE2LTEyLTA1JTI1MkYlMjZoaWRlX2NvdmVyJTNEMSUyNmxpZ2h0JTNEMSUyMiUyMGZyYW1lYm9yZGVyJTNEJTIyMCUyMiUzRSUzQyUyRmlmcmFtZSUzRQ==

Pinguin Radio en de Volkskrant slaan de handen ineen voor een maandelijkse radio-uitzending waarin we u bij de hand nemen langs de beste albums van de maand.

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

Jean-Michel Jarre – Oxygene 3, Wolf People – Ruins, Deutsche Ashram – Deeper and Deeper, Common – Black America Again, Jim James – Eternally Even, Crippled Black Phoenix – Bronze, A Tribe Called Quest – We Got It From Here… Thank You 4 Your Service, Lambchop – Flotus, The Rolling Stones – Blue & Lonesome en traumahelikopter – Competition Stripe.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZwaW5ndWlucmFkaW8lMjUyRnBpbmd1aW4tcmFkaW8tcHJlc2VudHMtdm9sa3NrcmFudC1yYWRpby0xNS0yMDE2LTEyLTA1JTI1MkYlMjZoaWRlX2NvdmVyJTNEMSUyNmxpZ2h0JTNEMSUyMiUyMGZyYW1lYm9yZGVyJTNEJTIyMCUyMiUzRSUzQyUyRmlmcmFtZSUzRQ==

Elke eerste maandag van de maand op Pinguin Radio van 20:00 tot 22:00 uur de beste tracks van de belangrijkste 10 albums samengesteld door de muziekredactie van de Volkskrant.Jean-Michel Jarre – Oxygene 3 (Sony Music)
Jean-Michel Jarre is bijna 70 maar ziet er op recente foto’s uit als een kerel van halverwege de 40, dus zo vreemd is het niet dat de Franse synthesizerpionier weigert het rustig aan te doen. Het afgelopen jaar verschenen twee verrassend leuke platen, getiteld Electronica 1 en Electronica 2, waarop Jarre de samenwerking zocht met synthpopduo’s (Pet Shop Boys), oude rockers (Pete Townshend) en trance-dj’s (Armin van Buuren). En nu verrast Jarre ons nog eens met een nieuw deel uit zijn in de jaren zeventig afgetrapte serie Oxygene. Wat een eerbiedwaardige productiviteit.

Door: Robert van Gijssel 2 december 2016

Met Oxygene uit 1976 maakte Jarre een van de eerste puur elektronische popplaten. Jarre wilde na een aantal ondoorgrondelijke projecten ook eens wat toegankelijke instrumentale muziek maken, en vooral de synthesizergroove zijn werk laten doen. Dat doet hij dus ook op Oxygene 3. Heel af en toe wandelt een drumcomputer langs, maar het ritme wordt vooral gemaakt door de bubbelende synth-sequenties. Een goede keuze, want als Jarre ineens wel een vierkwartsmaat onder zijn muziek legt, wordt het al snel een beetje smakeloos.

De hoofdrol is natuurlijk voor de instrumenten zelf, niet eens zozeer voor de composities. De zeven stukken vloeien uit antieke synths als de Moog, de AKS, een oude Korg en een Mellotron, en dus is vooral de textuur van het geluid indrukwekkend: analoog en warm, vol en rond, en een genot voor het oor.

In het korte middenstuk Oxygene Pt. 17 komen wat typisch Jarre-melodietjes voorbij, zoals we ze nog kennen van Oxygene 1 en Oxygene 2 en dus nog altijd kunnen meefluiten: een beetje infantiel, maar wel effectief. Elektronische en toch ook wat nostalgische feelgoodmuziek.

Wolf People – Ruins (Castle Face/Konkurrent)
Britse folk, progrock en hardrock met Black Sabbath-riffs zijn stijlen die eens in de zoveel tijd weer in de mode raken in bepaalde uithoeken van het indielandschap, maar alle drie tegelijk? Op één en dezelfde plaat? Dat is kras, maar de Engelse band Wolf People doet precies dát – en op hun derde plaat Ruins goed ook.

Door: Menno Pot 2 december 2016

Zelden een tollende hardrockriff en een landelijk folkfluitje zo wonderlijk tikkertje horen spelen als in Rhine Sagas. Alsof Sandy Denny van Fairport Convention een melodie op muziek liet zetten door een supergroup met leden van Led Zeppelin, Jethro Tull en Soft Machine. Of om recenter namen te noemen: alsof Thee Oh Sees en Midlake samen een plaat opnamen.

Wat een wonderlijke sound en ze hebben er ook nog goede songs bij geschreven: het pastorale Kingfisher, het meeslepende Crumbling Dais of Salts Mill, zo’n intelligent, melodieus, psychedelisch folkrocknummer dat prachtig samenvat wat Wolf People met dit bijzondere album beoogde.

Deutsche Ashram – Deeper and Deeper (Wormer Bros)
Een gerespecteerde figuur in de undergroundscene van Amsterdam en de Zaanstad was Ajay Saggar (geboren in Kenia, Brits paspoort, woonplaats Krommenie) al heel lang, maar zijn muzikale activiteiten bleven tot dusver onder de radar. Daarom is het zo opvallend dat hij nu voor de tweede keer in amper drie maanden de aandacht opeist met een uitstekend album.

Door: Menno Pot 2 december 2016

Na het ongrijpbaar spannende To Awake In That Heaven Of Freedom van zijn band King Champion Sounds (weerbarstige rock met veel dub en jazz) maken we nu kennis met Deeper And Deeper, debuut van Deutsche Ashram, waarin Saggar en zangeres Merinde Verbeek uit een heel ander vaatje tappen: dat van in galm gedrenkte dreampop en shoegaze, nu eens ijl en bijna poppy (Taste The Grass), dan weer metalig en industrieel (Little Matter). Een band als Slowdive is niet ver weg.

Sommige shoegaze is puur lawaai: dikke, overhellende gitaarmuren. Hier is dat anders. De songs, bedwelmend als ze zijn, krijgen altijd de ruimte om te ademen, zodat het meanderende gitaarspel van Saggar kan verleiden; helder spel, overwoekerd door elektronische effecten. In stukken als het lange Slow Bow is het effect hypnotiserend.
Eén najaar, twee platen, twee keer raak. Deutsche Ashram is dit jaar nog een paar keer live te zien, te beginnen op 11 december op Incubate, Tilburg.

Common – Black America Again (Def Jam/Universal)
Door alle publiciteit rond de fenomenale zwanenzang van A Tribe Called Quest zou je bijna vergeten dat ook een andere hiphopveteraan een ijzersterk album heeft gemaakt.

Door: Gijsbert Kamer 25 november 2016

Black America Again van Common laat de rapper uit Chicago van zijn beste kant horen. Sociaal bewogen maar niet drammerig, soulvol maar niet zijig en muzikaal verfijnd en toch krachtig. Black America Again is een van zijn betere platen, omdat hij muzikaal niet te veel tegelijk probeert en zijn boodschap centraal stelt. Gastrollen zijn raak gekozen, zoals Stevie Wonder, die ineens opduikt om het titelnummer met zijn stem kracht bij te zetten. Minpuntje is de bijdrage van John Legend. Die zingt net iets te kwijlerig en verbreekt na twaalf nummers verbaal en muzikaal vuurwerk, de betovering.

Jim James – Eternally Even (Ato Records)
Blijkbaar voelt Jim James zich door zijn eigen band My Morning Jacket te veel beperkt. Waarom zou hij, toch verantwoordelijk voor het songmateriaal, anders soloplaten uitbrengen? Eternally Even geeft op die vraag het antwoord: om muziek te maken die tegelijk soulvoller én psychedelischer is. Wekte zijn vorige plaat Regions of Light and Sound of God toch een beetje de indruk van een verzameling gesneuvelde My Morning Jacket-liedjes, zijn nieuwe laat echt een ander geluid horen.

Door: Gijsbert Kamer 25 november 2016

Minder gitaren, meer elektronica, in het tweedelige hoogtepunt We Ain’t Getting Any Younger ondersteund door een diepe funky baspartij. Het lijkt even alsof James hier zijn fraaie hoge stem wegstopt in de instrumentatie, maar het levert steeds spannende muziek op.
Neem het nummer True Nature: het begint als een stukje Memphis Stax-soul, maar schuift steeds meer op richting psychedelica. Experimenteel en toch beheerst, op een manier die je van het extravertere My Morning Jacket niet gewend bent.

Crippled Black Phoenix – Bronze (Season of Mist)
Niet bepaald een stijlvaste band, dat Crippled Black Phoenix. De Britten maken topzware maar toegankelijke gitaarrock: beetje prog, beetje metal.

Door: Robert van Gijssel 18 november 2016

Maar soms laten ze ook de elektronica tetteren en horen we veldopnamen van zingende verre volkeren – ook nog folky en psychedelisch dus. Op Bronze hoor je eerst keurige en laagdrempelige heavy rock: aangenaam, maar niet heel bijzonder. Maar dan knalt het tweedelige rockepos Champions of Disturbance binnen. Wat een geweldige track, zeker een van de mooiste heavy nummers van het jaar, opgebouwd uit een rollende en steeds zwaarder gestapelde gitaarriff, een grimmige bonkende bassynthesizer en exuberante rockzang. Een kolkend maar immer melodieus rocklied, dat ontploft in een finale van sterretjes en vuurwerk.

Zo mooi wordt het op de rest van Bronze natuurlijk niet meer. Dat zou ook belachelijk zijn. Het doet wel uitkijken naar het concert op 10 december, in Doornroosje, Nijmegen. En volgend jaar op festival Roadburn.

A Tribe Called Quest – We Got It From Here… Thank You 4 Your Service (Sony Music)
Het plan van A Tribe Called Quest om na zestien jaar weer met een nieuwe plaat te komen, was er al voordat in maart rapper en medeoprichter Phife Dawg overleed. De productie van het zesde album was toen al in gang gezet. Hoe dramatisch het overlijden (aan diabetes) ook was van de man die samen met mede MC’s Q-Tip en Jarobi White hiphop in de jaren negentig een eigen geluid gaf: er werd hard doorgewerkt.

Door: Gijsbert Kamer 18 november 2016

Het resultaat We Got It from Here… Thank You 4 Your Service benadert bij vlagen het niveau van albums als The Low End Theory (1991) en Midnight Marauders (1993), twee van de allerbeste platen uit de hiphopgeschiedenis. Wat ze onder meer zo goed maakte, was de soepele muzikale flow, niet zelden ontleend aan jazz-samples en -instrumentaties, gecombineerd met raps. Nooit agressief, wel altijd elegant en minutieus getimed. De wat rauwere stem van Phife Dawg die zo mooi contrasteerde met de onderkoelde Q-Tip, is nooit gaan vervelen.

Op hun zesde plaat moet Jarobi White het nu in zijn eentje opnemen tegen Q-Tip, wiens stem in een kwart eeuw geen enkele slijtage heeft ondergaan. En dat gaat White prima af, ook zonder de hulp die er komt van onder anderen Kanye West, Kendrick Lamar, Anderson Paak en Jack White. De plaat swingt vanaf het eerste nummer om hooguit op tweederde een beetje in te zakken. Maar The Donald, vernoemd naar Phife Dawgs bijnaam, is mede dankzij de rap van Busta Rhymes een fenomenale afsluiter.

Vijfentwintig jaar geleden verrijkte het New Yorkse A Tribe Called Quest de hiphop met een nieuw, even zachtmoedig als urgent geluid. Fijn dat ze nog er nog een keer mee terugkomen, al is het nu echt voor het laatst.

Lambchop – Flotus (City Slang/Konkurrent)
Op het twaalfde album van Lambchop omarmt voorman Kurt Wagner de elektronica als nooit tevoren.

Door: Gijsbert Kamer 18 november 2016

Dat zal voor liefhebbers van het soort zwoele americana waar de band uit Nashville patent op heeft, even wennen zijn. Maar zoals Wagner de vocoder inzet in het bijna twaalf minuten durende openingsnummer In Care of 8675309 werkt het prachtig. Een slepend nummer zoals alleen Lambchop ze maakt, even mysterieus als de titel van het nummer. Stemvervormers en elektronische beats verlenen, ook in de nummers die volgen, Lambchop een rijker geluid.

Waar latere platen toch wat saai en voorspelbaar waren, sta je nu versteld van de vondsten die Wagner doet met zijn nieuwe speeltjes. Zelfs als de band voor The Hustle achttien minuten de tijd neemt, verveelt FLOTUS geen moment. Dit is de mooiste Lambchop-plaat sinds Nixon uit 2000.

The Rolling Stones – Blue & Lonesome (Polydor)
Afgelopen vrijdag verscheen er voor het eerst sinds 2005 een nieuw studio-album van The Rolling Stones. Blue & Lonesome is de opvolger van het hooguit aardige A Bigger Bang en bevat twaalf covers van blues-liedjes voor het merendeel uit de jaren vijftig en zestig. De plaat werd vorig jaar december in drie dagen opgenomen in de British Grove studio van Mark Knopfler onder leiding van producer Don Was.

Door: Gijsbert Kamer 1 december 2016

Blue & Lonesome is met grote voorsprong de leukste en ook beste Rolling Stones plaat in vijfendertig jaar. Mick Jagger zingt eindelijk weer alsof er iets op het spel staat en speelt echt fabelachtig mondharmonica.
Meteen al in het eerste nummer, Buddy Johnsons I’m Just Your Fool, krijg je het gevoel alsof er een lekker stel jonge honden de blues opnieuw aan het uitvinden is. Alles klopt. De gortdroge klappen waarmee drummer Charlie Watts een shuffle-ritme aangeeft, het rauwe vervlochten gitaarspel van Keith Richards en Ron Wood, en Jagger die zingt met een mengeling van verbetenheid en plezier in zijn stem.

Een stem die door producer Don Was het hele album net iets overstuurd is opgenomen, wat Jaggers zang voor het eerst sinds pakweg Start Me Up (1981) weer iets vervaarlijks geeft.

COVERPLAAT
Het maken van een coverplaat was nooit de opzet maar na een paar liedjes vraag je je af waarom ze niet eerder zo nadrukkelijk teruggrepen naar het repertoire van Willie Dixon, Muddy Waters en Howlin’ Wolf waarmee ze bijna vijfenvijftig jaar geleden begonnen.
De aanzet voor dit nieuwe album kwam vorig jaar van Keith Richards in een mailtje aan gitarist Ron Wood. Het leek hem een goed idee als ze dan toch in december de studio in zouden gaan voor een nieuw Stones-album, even Blue And Lonesome in te studeren. Een bluesliedje van Memphis Slim uit 1959.

De toon was gezet. Wat het eigenlijke plan ook was, tot zelfgeschreven nieuw repertoire kwam het niet. Keith en Mick moeten ongelooflijk veel lol hebben gehad in het spelen van de muziek die ze destijds tot elkaar verbond. Wat je drie kwartier lang hoort is een band die er vooral heel veel plezier in heeft. En helaas ook wel eens al te gemakkelijk de blues modus inzet. All Your Love wordt net iets te aanstellerig gezongen en lijkt vooral op plaat te zijn gekomen om pianist Chuck Leavell zijn momentje te geven. Ook Ride ‘Em On Down kabbelt wat al te gezapig voort. Maar daar staat bijvoorbeeld Jagger’s vlijmscherpe harmonicaspel in Little Rain of Eric Claptons zingende gitaar in het afsluitende I Can’t Quit You Baby tegenover. Clapton, die tijdens de plaatopnamen toevallig in dezelfde studio aan het werk was, is in twee liedjes te horen. Zijn spel dwingt de Stones tot het uiterste. Als I Can’t Quit You Baby klaar is, klappen de Stones voor hem en elkaar. Heel in de verte horen we Mick vragen: ‘is het goed zo?’

traumahelikopter – Competition Stripe (Excelsior)
Het leukste bandje van Nederland komt met een ijzersterk derde album. Competition Stripe van traumahelikopter uit Groningen is zo’n plaat die je ‘s ochtends opzet en je de hele dag in een goed humeur houdt.

Door: Gijsbert Kamer 4 november 2016

Het trio maakt nog altijd opzwepende, puntige garagerockliedjes maar er is wel steeds meer melodie in hun muziek geslopen. En zelfs is er ruimte voor een korte gitaarsolo.
Twee gitaren, basaal drumstel en overtuigende zang, dat is alles. Zo kan het ook, denk je bij ieder liedje. Het spelplezier spat ervan af, de opgewekte melodieën vliegen je om de oren. Wie hier niet heel vrolijk van wordt, houdt niet van garagerock. Knap hoe traumahelikopter binnen zo’n beperkt genre zichzelf toch steeds weet te vernieuwen en zelfs verbeteren.

Luister hieronder de vorige editie!
Volkskrant Radio #14 – 7 november 2016

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

The Lemon Twigs – Do Hollywood, The Dillinger Escape Plan – Dissociation, Christian Kjellvander – A Village: Natural Light, Biosphere – Departed Glories, Leonard Cohen – You Want It Darker, Kate Tempest – Let Them Eat Chaos, The Orb – COW / Chill Out, World!, Opeth – Sorceress, Solange – A Seat At The Table en Drive-by Truckers – American Band.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZwaW5ndWlucmFkaW8lMjUyRnBpbmd1aW4tcmFkaW8tcHJlc2VudHMtdm9sa3NrcmFudC1yYWRpby0xNC0yMDE2LTExLTA3JTI1MkYlMjZoaWRlX2NvdmVyJTNEMSUyNmxpZ2h0JTNEMSUyMiUyMGZyYW1lYm9yZGVyJTNEJTIyMCUyMiUzRSUzQyUyRmlmcmFtZSUzRQ==

Pinguin Radio en de Volkskrant slaan de handen ineen voor een maandelijkse radio-uitzending waarin we u bij de hand nemen langs de beste albums van de maand.

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

The Lemon Twigs – Do Hollywood, The Dillinger Escape Plan – Dissociation, Christian Kjellvander – A Village: Natural Light, Biosphere – Departed Glories, Leonard Cohen – You Want It Darker, Kate Tempest – Let Them Eat Chaos, The Orb – COW / Chill Out, World!, Opeth – Sorceress, Solange – A Seat At The Table en Drive-by Truckers – American Band.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZwaW5ndWlucmFkaW8lMjUyRnBpbmd1aW4tcmFkaW8tcHJlc2VudHMtdm9sa3NrcmFudC1yYWRpby0xNC0yMDE2LTExLTA3JTI1MkYlMjZoaWRlX2NvdmVyJTNEMSUyMiUyMGZyYW1lYm9yZGVyJTNEJTIyMCUyMiUzRSUzQyUyRmlmcmFtZSUzRQ==

Elke eerste maandag van de maand op Pinguin Radio van 20:00 tot 22:00 uur de beste tracks van de belangrijkste 10 albums samengesteld door de muziekredactie van de Volkskrant.The Lemon Twigs – Do Hollywood (4AD/Beggars)
Wat horen we nu? Een onuitgebracht album van Todd Rundgren uit 1973? Nee, Do Hollywood is helemaal van nu en gemaakt door de twee broers Brian en Mike D’Addario, beiden nog geen 20 jaar oud.

Door: Gijsbert Kamer 28 oktober 2016

Ze demonstreren op Do Hollywood een voorkeur voor het latere werk van The Beatles, de orkestrale pop van Harry Nilsson, The Beach Boys uit de jaren zeventig, en ja, de onnavolgbare muziek die Todd Rundgren in datzelfde decennium maakte.

Ze kregen daarbij hulp van Foxygens Jonathan Rado, die zelf ook niet vies is van een citaatje meer of minder uit de Amerikaanse pop van de jaren zeventig. De broers zingen goed, hun instrumentaties schieten alle kanten op, zodat je af en toe het gevoel hebt in een draaimolen te zijn beland. Je schiet voortdurend in de lach bij de idiote wendingen en vreemde stembuigingen, om dan al even verbaasd vast te stellen dat These Words toch echt een heel mooi liedje is.

The Dillinger Escape Plan – Dissociation (Party Smasher/Cooking Vinyl)
Je vergeet er weleens naar te luisteren: muziek die zo gruwelijk om zich heen mept, die spuugt en vloekt en soms echt te smerig voelt om aan te pakken.

Door: Robert van Gijssel 28 oktober 2016

Dissociation van de Amerikaanse hardcoreband The Dillinger Escape Plan duwt zich bij het woedende openingsnummer Limerent Death van je af, alsof de plaat niet beluisterd wil worden. Maar juist daardoor blijf je hangen en zet je dat eerste nummer steeds opnieuw op. ‘I gave you everything you wanted, you were everything to me’, krijst zanger Greg Puciato aan het slot, steeds onverstaanbaarder. Wat een nummer!

The Dillinger Escape Plan maakt al een jaar of vijftien knetterharde gitaarherrie, die zweeft tussen deathmetal, punk en technische freakjazz. Potentieel bloedvervelende muziek dus. Maar The Dillinger Escape Plan speelt op de laatste plaat liedjes met zo veel overtuiging dat je wordt meegezogen.

En dan valt op hoe goed nummers als Wanting Not So Much to As to in elkaar zitten: de hakkende riffs die uitrollen tot vloeiende, elektronische jazz of een poprefreintje, de extreem snelle drumbreaks, de overslaande vocale ondergang van Puciato – een orkaan van muziek, die voelt als pure pijn. En die hebben we soms ook nodig.

Christian Kjellvander – A Village: Natural Light (Roots Tapete/Sonic RendezVous)
De Zweedse songwriter Christian Kjellvander, die opgroeide in Amerika, heeft in zijn huidige woonplaats Malmö een baantje gevonden op de begraafplaats. Om ook in het dagelijks leven maar bezig te kunnen zijn met zijn favoriete onderwerp: de dood.

Door: Robert van Gijssel 28 oktober 2016

De rootsliedjes van Kjellvander zijn dus niet al te vrolijk. Zijn stem is omfloerst, een tikje gekunsteld maar innemend, en Kjellvander zingt zijn tracks aanvankelijk bij eenzame, kille gitaarbegeleiding en hier en daar een flard piano. Maar hij bouwt nummers als het broeierige Midsummer (Red Dance) toch uit tot lijvige composities, met fraaie koortjes die Kjellvander naar het licht proberen te zingen. In Dark Ain’t That Dark lijkt dat nog te lukken ook. ‘We’re all under the same sky’, zingt Kjellvander. Maar later: ‘There is too much dark in natural light.’

In Misanthrope River – de titel spreekt boekdelen – komen we meer te weten over de aard van de zanger. Hij heeft gewoon weinig hoop voor de mensheid. Gelukkig weet hij zijn levenspijn om te zetten in mooie liedjes.

Biosphere – Departed Glories (Smalltown Supersound)
Toen hij nog in het noordelijkste puntje van Noorwegen woonde, maakte Geir Jenssen alias Biosphere ambientmuziek als permafrost: ijskoud en adembenemend mooi. Op zijn plaat Substrata uit 1997 hoorde je bij wijze van spreken de aardlagen schuiven onder het eeuwige ijs. Een klassieker.

Door: Robert van Gijssel 4 november 2016

Tegenwoordig woont Jenssen in Polen, en op zijn minstens zo mooie nieuwe album Departed Glories heeft hij geprobeerd de bewogen Poolse geschiedenis te verklanken. Geen opbeurende geschiedenis, maar een verhaal van vervolging, nazi-terreur en executies in de bossen bij Krakow.
In de beklemmende muziekstukken Out Of The Cradle en Free From The Bondage You Are In horen we fluisterende en schimmige vrouwenstemmen door de wouden zweven, als de geesten van de slachtoffers die tevergeefs hun heil zochten in de beschutting van het oerbos.

De horror blijft voelbaar in alle zeventien ambientwerken – Biosphere componeert, anders dan andere ambientmusici, het liefst bondig. De subsonische basgolven zijn traag en majestueus, bijvoorbeeld in het bijna kerkelijke Aura In The Kitchen With The Candlesticks, maar zelfs in dat tempo weet Jenssen hyperemotionele melodieën uit te vouwen.
Een in alle rust toch overrompelend meesterwerk, tot aan de wegstervende spookstemmen van het slotstuk Fall Asleep With Me.

Leonard Cohen – You Want It Darker (Columbia/Sony)
Aan de majestueuze herfst van Leonard Cohens carrière lijkt maar geen einde te komen. You Want It Darker is zijn derde studioalbum sinds 2012; en dan was er nog die tournee, de langste en intensiefste in zijn carrière, die vier prachtige live-albums opleverde.

Door: Menno Pot 20 oktober 2016

Leonard Cohen (82) blijft maar schrijven en hoewel hij almaar zachter gaat fluisterzingen, klinken zijn woorden steeds helderder. Zoals in het magistrale openingslied, dat een inktzwarte blik op de toestand in de wereld is (‘a million candles burning for the help that never came’), maar ook een voorschot op zijn eigen afscheid: ‘If you are the dealer, I’m out of the game (…) I’m ready, my Lord.’ Een boodschap die hij in On the Level bijna letterlijk herhaalt.

Mócht Cohen afzwaaien, dan doet hij het met een van zijn mooiste platen, waarop de muzikale omlijsting voor rekening komt van zijn zoon Adam, die de muzikanten liet fluisteren via hun snaren. Geen synthesizers, maar ‘echte’ instrumenten; het bleek in 2012 een gouden koerswijziging voor Cohen. Adam vervolmaakt de formule.

Leonard zelf betovert en flirt in vrijwel elke zin. Op zijn oude dag serveert hij zijn zwaarmoedige gedachten, doordesemd van religieuze symboliek, dood, verlies en seks (o nee, geen seks meer: ‘That wretched beast is tamed’), meer dan ooit met een knipoog: ‘I struggled with some demons, they were middle class and tame.’
Zwartgalligheid met een frivole pirouette, dát is Leonard Cohen, die in het ene interview zegt dat hij klaar is om te sterven en nooit meer op tournee zal gaan, en in het andere dat hij eeuwig zal leven en hoopt op nieuwe concerten. We wachten het gewoon af.

Kate Tempest – Let Them Eat Chaos (Caroline/Universal)
Dichter, toneelschrijver en romancier, de Londense Kate Tempest (31) is het allemaal, maar het liefst staat ze op het podium. Rappend, begeleid door kale synths en melodische baslijnen, heeft ze de afgelopen jaren een eigen stijl ontwikkeld. Muzikaler dan de meeste performing poets en met ambities die literairder zijn dan die van haar collega-rappers.

Door: Gijsbert Kamer 14 oktober 2016

Ze is vooral sterk in het creëren van karakter: leeftijdsgenoten die zich op alle mogelijke manieren proberen staande te houden in het hedendaagse Londen. De liedjes op haar debuutalbum Everybody Down (2014) verwerkte ze vorige jaar tot de roman The Bricks That Built the Houses. En ook haar nu verschenen, nog betere, plaat Let Them Eat Chaos zal volgend jaar in boekvorm verschijnen.
De zeven hoofdfiguren over wie ze nu rapt en zingt met haar krachtige, wat ijzige stem, zijn bijzonder genoeg om te worden geboekstaafd. Zeven mannen en vrouwen in een straat in Zuidoost-Londen die op een nacht, precies om 18 over 4, allemaal om uiteenlopende redenen wakker zijn.

Tempest beschrijft in rake zinen de sores van een Gemma, Esther, Zoë of Bradley. De muziek is beter uitgewerkt dan op haar debuut en ze brengt nu ook meer melodie aan in haar voordracht. Die zit ergens tussen zingen en rappen in en herinnert regelmatig aan de elektropop waarmee Anne Clark dertig jaar geleden furore maakte, of recentelijker Mike Skinner (The Streets).

Mooi ook hoe de nummers en verhalen onderling met elkaar worden verbonden. Een storm brengt alle zeven mannen en vrouwen bij elkaar. Voor het eerst. En dan verwoordt Tempest ook haar boodschap: de door de maatschappij opgelegde mythe van de individualisering heeft ons van elkaar vervreemd. Kate Tempest pleit met sterke muziek en teksten voor een grotere sociale cohesie.

The Orb – COW / Chill Out, World! (Kompakt/ NEWS)
Het zijn mooie tijden voor de ambient. De afgelopen maanden verschenen prachtplaten van Eluvium en Daniel Lanois en nu bewijst het Britse duo The Orb de hoogste eer aan de god van de verstillingsmuziek, Brian Eno.

Door: Robert van Gijssel 14 oktober 2016

The Orb tekende vorig jaar op het Duitse dancelabel Kompakt en daar brachten Alex Patterson en Thomas Fehlmann terstond een fijn album uit: Moonbuilding 2703 AD.
De opvolger is net zo hoogwaardig, maar toch even anders. Op Chill Out, World! laat The Orb dub- en dancebeats en komische vocale samples grotendeels achterwege en zoekt het duo de rustgevende en melodieuze kracht van de pure ambient, zoals die eind jaren zeventig in het leven werd geroepen door Eno.

De track 9 Elms Over River Eno lijkt een verwijzing naar Eno’s baanbrekende plaat Discreet Music uit 1974, waarin trage tape-loops en zagende geluidsgolven uit de synthesizer een warm bad lieten vollopen. In slottrack The 10 Sultans of Rudyard haakt The Orb sitars, politiesirenes, tropische vogels en een mijmerende piano aaneen in een borduurwerk van eeuwige schoonheid.

Opeth – Sorceress (Nuclear Blast)
De Zweedse ex-metalband Opeth is sinds de magnifieke plaat Pale Communion uit 2014 de vaandeldrager van de moderne progressieve rock. Begrijpelijk dus dat de band zich op opvolger Sorceress wentelt in het recentelijk ontdekte maar toch al best vertrouwde studiogeluid waarmee het de wereld heeft veroverd (Opeth speelt tegenwoordig op stand, van voetbalstadions tot operahuizen én op 18 november in de grote zaal van 013 te Tilburg – helaas al uitverkocht).

Door: Robert van Gijssel 7 oktober 2016

Sorceress is een feest van herkenning – en dat vieren we graag mee; van de open akkoorden op klassieke gitaren in de ouverture Persephone, tot het hamerende hammondorgel en natuurlijk de hemelse en altijd ontroerende rockzang van zanger, gitarist en liedschrijver Mike Åkerfeldt. Maar Opeth weet ook weer te verrassen met een ijzersterke en woest rockende track als Chrysalis, die atmosferisch en heilzaam mooi eindigt in zacht echoënde gitaren en meerstemmige fluistervocalen uit een fantasy-droom.

In A Fleeting Glance wordt de dynamiek tussen tokkelende akoestische gitaren en zware rockriffs tot kunst verheven, en ja, je hoort in zo’n stuk de meesters uit het verleden, van Genesis tot Pink Floyd en toch ook een tikje Rainbow. Maar bij Opeth klinkt de eerbiedwaardige progrock toch alsof hij net is uitgevonden, simpelweg omdat de band speelt met heilig vuur en dus een verwoestende overtuigingskracht. Het is onmogelijk onaangedaan te luisteren naar het titelnummer Sorceress, dat freakerig jazzrockend begint, maar langzaam afdaalt naar de ondergronden van de heavy rock en metal, bij een luguber en donker sacraal refrein. Wat is dit Opeth, dat ooit begon als grommend deathmetalgezelschap, toch een ongenaakbare wereldband geworden.

Solange – A Seat At The Table (RCA/Sony)
Vier jaar hoorden we nauwelijks iets van Solange, het jongere zusje van Beyoncé. Maar eind vorige week kwam ze met een cadeautje. Zes weken voor de fysieke release (18 november) en nog wat langer voordat die op vinyl verschijnt, stond op Spotify ineens een compleet nieuw album. A Seat at the Table gaat vergezeld van een mooi boek (te lezen op haar eigen site Solangemusic.com), met teksten opgemaakt in fraaie van Paul van Ostaijen geleende typografie.

Door: Gijsbert Kamer 7 oktober 2016

Solange zegt in een interview dat ze ruim drie jaar aan A Seat at the Table heeft gewerkt. Het is haar conceptalbum en tegelijk meditatie over opgroeien als zwarte vrouw in Amerika.
De 21 sterke liedjes kennen een zwoele, soms verraderlijk luchtige productie en worden voorbeeldig gezongen met soms hoge, altijd zuivere stem. Iets dunner dan die van haar oudere zus en minder krachtig ook. Maar op de beste momenten herinnert Solange aan een groot voorbeeld als Minnie Riperton.

Een en ander wordt verbonden door teksten uitgesproken door rapper/producer Master P en tekstflarden van haar ouders. Ook daarachter zit een duidelijke gedachte, de in de jaren negentig zo succesvolle labelbaas van No Limit, Master P, is voor haar altijd het symbool van zwarte culturele onafhankelijkheid geweest.

Net als Solange is hij woonachtig in New Orleans. En zo eert zij her en der haar grote voorbeelden en krijgt ze in ruil van Lil’ Wayne een ijzersterke bijdrage in Mad. Niet alle liedjes zijn even geweldig, een enkele keer zingt Solange ook wat vlak, maar het klinkt allemaal als een klok. En met liedjes als Weary en Borderline bewijst ze over dezelfde zeggingskracht te bezitten als haar beroemde zuster.

Drive-by Truckers – American Band (ATO/PIAS)
Naast Solange komt ook de Amerikaanse roots-rockband Drive-By Truckers met een conceptalbum waarop ze de in hun ogen deplorabele stand van zaken in de VS in ogenschouw nemen. De teksten lijken directer dan voorheen, met verwijzingen naar bestaande figuren uit de Amerikaanse geschiedenis. Mike Cooley is zich als een uitstekende vervanger voor Jason Isbell gaan profileren en vormt met Patterson Hood de kern van de band.

Door: Gijsbert Kamer 7 oktober 2016

Zo ingenieus als de teksten emoties als woede en verontwaardiging over het morele verval van hun land verwoorden, zo eenduidig is de muziek. Verwacht geen muzikale kunststukjes als die van vakbroeders Wilco. Drive-By Truckers maakt archaïsche, gedegen en ook wat voorspelbare gitaarrock. Maar de muziek werkt en blijkt een solide kapstok voor hun fraaie teksten.

American Band is een plaat die je met de Amerikaanse presidentsverkiezingen in aantocht steeds weer opzet, zoekend naar wie er bedoeld wordt met niet bij naam genoemde personages. Zingt Hood in Baggage echt over de overleden acteur Robin Williams? Het zijn in elk geval indringende regels op een sterke gepassioneerd klinkende plaat.

Pinguin Radio presenteert podcast
Volkskrant Radio #13 – 3 oktober 2016

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

King Champion Sound – To Awake in that Heaven of Freedom, Tangarine – There and Back, Alcest – Kodama, Trentemoller –Fixion, Patten – Ψ, Nick Cave & The Bad Seeds – Skeleton Tree, Daniel Lanois – Goodbye to Language, Jack White – Sugar Never Tasted That Good, Angel Olsen – My Woman en Wilco – Schmilco.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZwaW5ndWlucmFkaW8lMjUyRnBpbmd1aW4tcmFkaW8tcHJlc2VudHMtdm9sa3NrcmFudC1yYWRpby0xMy0yMDE2LTEwLTAzJTI1MkYlMjZoaWRlX2NvdmVyJTNEMSUyMiUyMGZyYW1lYm9yZGVyJTNEJTIyMCUyMiUzRSUzQyUyRmlmcmFtZSUzRQ==

Pinguin Radio en de Volkskrant slaan de handen ineen voor een maandelijkse radio-uitzending waarin we u bij de hand nemen langs de beste albums van de maand.

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

King Champion Sound – To Awake in that Heaven of Freedom, Tangarine – There and Back, Alcest – Kodama, Trentemoller – Fixion, Patten – Ψ, Nick Cave & The Bad Seeds – Skeleton Tree, Daniel Lanois – Goodbye to Language, Jack White – Sugar Never Tasted That Good, Angel Olsen – My Woman en Wilco – Schmilco.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIyMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZwaW5ndWlucmFkaW8lMjUyRnBpbmd1aW4tcmFkaW8tcHJlc2VudHMtdm9sa3NrcmFudC1yYWRpby0xMy0yMDE2LTEwLTAzJTI1MkYlMjZoaWRlX2NvdmVyJTNEMSUyMiUyMGZyYW1lYm9yZGVyJTNEJTIyMCUyMiUzRSUzQyUyRmlmcmFtZSUzRQ==

Elke eerste maandag van de maand op Pinguin Radio van 20:00 tot 22:00 uur de beste tracks van de belangrijkste 10 albums samengesteld door de muziekredactie van de Volkskrant.

King Champion Sound – To Awake in that Heaven of Freedom (Excelsior Recordings)
Zo veelzijdig, intens en ontregelend als To Awake in that Heaven of Freedom klinken rockplaten nog maar zelden. De in Kenia geboren Brit Ajay Saggar is verantwoordelijk voor de muziek die je zo ongeveer elke vijf minuten versteld doet staan.

Door: Gijsbert Kamer 23 september 2016

Hij draait al decennia mee in de alternatieve rocksector. Eerst als geluidsman voor bands als Dinosaur Jr. en My Bloody Valentine, later in groepen als Donkey en The Bent Moustache. Stronteigenwijze bands gedreven door een volstrekt eigenzinnige muzikant: zo is Ajay Saggar altijd gebleven. Ook toen hij in de jaren negentig naar Nederland verhuisde, wist hij gelijkgestemden te mobiliseren en maakte onder de naam King Champion Sound al een paar platen. To Awake in that Heaven of Freedom is zijn meest ambitieuze tot nu toe. Bijna 80 minuten duurt het album, dat al meteen ijzersterk opent met ijzige gitaarriffs van de Dinosaur Jr’s J. Mascis. De uit The Ex afkomstige G.W. Sok heeft precies de juiste sneer in zijn stem voor de staccato rocksongs die sterk beïnvloed lijken door The Fall. Maar al snel schakelt de band van Saggar moeiteloos door naar reggaedub, jazz en zelfs freejazz (met dank aan saxofonist Ab Baars).

De gastenlijst is imposant. De poëtische zeggingskracht bijna net zo groot als de muzikale. Mike Watt (Stooges, Minutemen) draagt een fraai stuk spoken word-poëzie voor, terwijl het sterkste nummer A Foggy Day In Rotterdam verwijst naar de dichter en schrijver C.B. Vaandrager (1935-1992). Hoeveel stijlen de band ook aanraakt, een rommeltje wordt het nergens, dankzij de zeer strakke ritmesectie en de doordachte opbouw. Wie zegt dat het albumconcept dood is, heeft King Champion Sounds’ nieuwste niet gehoord. Een muzikaal feest dat het best hard – over de koptelefoon – kan worden ondergaan.

Tangarine – There and Back (Excelsior Recordings)
Het Nederlandse countrypopgolfje rolt voort, nu weer bij de broers Arnout en Sander Brinks alias Tangarine. Hun nieuwe plaat There and Back werd opgenomen in Tucson, Arizona, met de voormannen John Convertino en Joey Burns van de band Calexico en dat is te horen. Tangarine heeft de blik duidelijk gericht op het Amerikaanse woestijnland, bij mooie texmexliedjes als Things Go Like This Anyway, waarin de steelgitaren stilletjes mogen huilen.

Door: Robert van Gijssel 23 september 2016

De samenzang van de tweeling is zachtmoedig en ingetogen als altijd, en doet in Until a River Came by en bijvoorbeeld het mooi tingelende, door louter gitaren begeleide Home in Your Arms sterk denken aan de stemmenmix van Simon & Garfunkel. En net als de plaat een beetje dreigt in te zakken bij ál te kalmerende vocalen, worden in My Friend de gitaarversterkers toch ook weer wat opengedraaid: wakker worden. Een prachtplaatje, dat op 8 oktober wordt gepresenteerd in TivoliVredenburg, mét de heren Calexico.

Alcest – Kodama (Prophecy/Suburban)
De prachtige laatste plaat Shelter (2014) van het Franse metalproject Alcest was nauwelijks nog heavy te noemen. Bandbrein Neige liet zacht zoemende gitaren en fluisterzachte vocalen prevaleren boven het riffwerk, de ratelende drums en de schreeuwstemmen van het eerdere werk. Maar op Kodama is Alcest weer die fijne ‘blackgaze’ band die creepy black metal combineert met melodieuze shoegaze.

Door: Robert van Gijssel 30 september 2016

Die mix is nog altijd aanstekelijk. In een lijvig instrumentaal stuk als Je suis d’ailleurs bijvoorbeeld, waarin loodzware drumpartijen worden uitgerold, maar de gitaren toegankelijk en licht blijven. En verdomd, halverwege het bijna 8 minuten durende epos wordt ook een gepijnigde satansschreeuw ingezet. Het gaat wonderwel samen. In dit soort melancholieke liederen doet Alcest een beetje denken aan de Amerikaanse krijshipsters van de band Deafheaven.
Maar Alcest blijft laagdrempeliger, bijvoorbeeld in Oiseaux de proie, een mooi verdrietig rocklied vol gonzende mineurakkoorden en etherische zangpartijen, waarin zelfs het snijdende gitaarspel van The Edge is te herkennen.

Trentemoller – Fixion (In My Room)
‘Ik hoop zo dat Fixion als één geheel wordt beluisterd’
De Deense producer Anders Trentemøller brengt met zijn nieuwe plaat Fixion een gloedvol eerbetoon aan de donkere jarentachtigpopmuziek.

Door: Robert van Gijssel 18 september 2016

Patten – Ψ (Warp Records/ V2)
Wie de pas verschenen remix-compilatie Re-Edits Vol.2 van het Britse danceduo Patten (zelf schrijven ze dat zonder hoofdletter) ooit heeft beluisterd, weet dat de raadselachtige heer ‘D’ en dame ‘A’ geen gemakkelijke elektronische huiskamermuziek maken. De remixen, van The Cocteau Twins tot Rihanna en Death Grips, zijn woest verwrongen en dus hoogdrempelig, maar wel spannend.

Door: Robert van Gijssel 16 september 2016

De plaat met de vreemde titel Ψ is wat toegankelijker en dat maakt de muziek van Patten nog boeiender. Want atmosferische klankdromen als True Hold en Locq zitten vol melodieuze en ritmische vondsten, die nu eens niet worden overstemd door overstuurde en uit elkaar getrokken beats.

Patten maakt futuristische laptopmuziek bij prevelende vrouwenstemmen en hakkelende drumcomputers, maar reikt het verleden de hand. In de wat langere tracks hoor je de ‘intelligent dance music’ van bijvoorbeeld The Black Dog en de bassen van de drum-‘n-bass terug. En dan voel je in Used to B ook nog de industriële dansopwinding van Cabaret Voltaire en Clock DVA. Wat willen we nog meer?

Nick Cave & The Bad Seeds – Skeleton Tree (Kobalt/V2)
In juli vorig jaar overleed Arthur, de 15-jarige zoon van Nick Cave na een val van een klif in zijn woonplaats Brighton. Cave (57) was op dat moment met zijn band net begonnen aan hun zestiende album.

Door: Gijsbert Kamer 13 september 2016

Die opnamen werden logischerwijs op de kop gezet, maar Skeleton Tree, de nieuwe plaat van Nick Cave & The Bad Seeds, ligt sinds vrijdag in de winkels. Het is een hartverscheurend mooie plaat geworden. Al tijdens de eerste regels van het openingsnummer Jesus Alone is het kippevel: ‘You fell from the sky/ Crash landed in a field/ Near the river Adur.’ Ontregelende muziek van dreigende synths en een dreinende hoge fluittoon. ‘With my voice, I am calling you.’

TRAUMA
De zeven liedjes die volgen, zijn even dwingend als emotioneel, zonder dat Cave uit lijkt te zijn op sympathie of medeleven. Cave’s stem is soms dun en bevend en lijkt een enkele keer zelfs te breken. Dit is niet de Nick Cave zoals we die kennen: stoer, bronstig grommend, heer en meester over zijn muziek. We horen een zanger tot het uiterste gaan in zijn pogingen het onmogelijke en het onzegbare in muziek en tekst te vatten.

Het verlies, het verdriet en vooral de aanslag op zijn creativiteit die daardoor werd veroorzaakt; met dat alles had Cave te kampen toen hij de werkzaamheden aan zijn nieuwe plaat hervatte. Hij kreeg daarbij de geniale ingeving alle werkzaamheden te laten filmen. Door het ontstaansproces van Skeleton Tree door camera’s te laten vastleggen, zou hij verschoond zijn van zijn plicht de pers te woord te staan.

De door Andrew Dominik gemaakte documentaire One More Time with Feeling zou alle vragen beantwoorden. En dat doet de in stemmig zwart-wit en 3D gedraaide film beter dan een interview ooit zou kunnen. De film werd donderdagavond, de dag voor de albumrelease, wereldwijd in talloze bioscopen vertoond. Niemand had de plaat toen nog gehoord. Ook journalisten niet. Voor iedereen was de film een eerste kennismaking met de nieuwe muziek van Cave. Het was ook de eerste keer dat hij te zien was na de tragische gebeurtenis die in de film geregeld ‘trauma’ wordt genoemd, zonder dat de toedracht daarbij precies uit de doeken wordt gedaan. Het duurt zelfs een uur voordat Susie, Cave’s echtgenote, de naam Arthur laat vallen.

Film noch plaat gaat specifiek over verdriet of rouwverwerking, maar over het zoeken naar nieuwe vormen van expressie. Altijd heeft Cave geprobeerd het soms onbegrijpelijke leven om hem heen te vangen in verhalende liedjes. Maar in de documentaire vertelt hij hoe de dood van zijn zoon hem het geloof in verhalende songs heeft doen verliezen. Wat Cave’s werk na meer dan 35 jaar nog altijd zo sterk maakte, is dat er juist in zijn schrijverschap nog veel ontwikkeling zat. Zijn constatering dat hij zijn geloof in het ‘narratieve element’ in liedjesschrijven verloren heeft, komt hard aan.
‘De verbeelding heeft ruimte nodig, maar alle ruimte is ingenomen door het trauma. Er past niks meer bij’, aldus Cave.

NIEUWE FASE
Ook het geloof heeft afgedaan. In een eerdere documentaire over hem, 20.000 Days on Earth uit 2014, legt Cave uit dat God in zijn werk bestaat, maar daarbuiten niet. God verdwijnt nu ook uit zijn werk, zo lijkt het op Skeleton Tree. Zo zingt hij in Distant Sky: ‘They told us our Gods would outlive us, but they lied.’
In dezelfde film vertelt Cave al dat zijn hele werk te zien als een poging met verhalende liedjes vat te krijgen op de wereld. Maar wat dan, zoals nu, als die verhalen niet meer komen of ze niet meer werken als middel om de gruwelijke werkelijkheid te bezweren?

Dan moet Cave opnieuw beginnen. Skeleton Tree luidt daardoor mogelijk een nieuwe fase in voor Cave’s schrijversschap.

De gebeurtenissen zijn funest geweest voor zijn creativiteit, zegt Cave in de nieuwe documentaire. En toch zien we hoe hij met hulp van zijn band tot de mooiste muziek komt. Vooral Warren Ellis, violist en soulmate van Cave, is een grote steun in het scheppingsproces. De liedjes zijn weliswaar minder verhalend, maar de vele associaties en beelden die Cave oproept, zijn er niet minder fascinerend door.

Toen Eric Claptons zoontje Conor in 1990 overleed, componeerde de zanger/gitarist het liedje Tears in Heaven. A.F.Th. van der Heijden herdacht zijn in 2010 verongelukte zoon Tonio met de gelijknamige roman. Nick Cave probeert op zijn beurt met Skeleton Tree weer grip te krijgen op zijn creativiteit. Het is een imponerend kunstwerk. De muziek is van een grote zeggingskracht en de teksten zijn van een intense schoonheid. Al lijkt Cave zelf van het laatste nog niet overtuigd: voor het eerst sluit hij geen tekstvel bij de plaat in.

Daniel Lanois – Goodbye to Language ANTI-/Epitaph
Aan de hand van Brian Eno tekende de Canadees Daniel Lanois voor de mooiste ambientplaten van de jaren tachtig; On Land (1982), The Pearl (1984) en natuurlijk de baanbrekende ruimtereisplaat Apollo (1983). Op de Apollo-tracks Silver Morning en Deep Blue Day speelde Lanois hallucinante en gewichtsloze country op zijn pedal-steelgitaar: muziek uit een andere sterrennevel.

Door: Robert van Gijssel 16 september 2016

Na een carrière als producer en studiomuzikant (van U2 tot Emmylou Harris) en een reeks soloplaten keert Lanois terug naar de steelgitaar en de stille instrumentale kracht van de ambientmuziek. Op Goodbye to Language laat hij zijn gitaar en die van collega Rocco Deluca warme harmonieën weven door een studiorek vol echo- en geluidseffecten. Bij instrumentale wonderen als Later That Night geloof je je oren niet: komen deze prachtige, vervreemdende geluiden uit slechts twee steelgitaren? Lanois bedrijft pure gitaarmagie, zeker in een omfloerst en licht dreigend sfeerstuk als Deconstruction, waarin snerpende zaaggeluidjes als krijsende meeuwen cirkelen boven een oceaan aan diep bassende onderwaterbubbels. Een weergaloos vervolg op die ook al zo onvergetelijke jarentachtigtrip van Apollo.

Jack White – Sugar Never Tasted That Good (Third Man/Beggars)
Wat een geweldig idee van Jack White om van zijn wat rustiger werk een dubbel-cd samen te stellen. Natuurlijk, het was sinds zijn eerste werk met The White Stripes begin deze eeuw wel duidelijk dat de in Detroit opgegroeide White het liedjesschrijversvak buitengewoon goed beheerst. Maar de meeste aandacht ging toch altijd uit naar zijn steviger, op gitaarriffs gebouwde werk. Vooral op de elektrische gitaar in een hit als Seven Nation Army onderscheidde hij zich al vroeg.

Door: Gijsbert Kamer 16 september 2016

Of hij nu in The White Stripes speelde met op drums ‘zus’ Meg White, die zijn ex-vrouw bleek te zijn, met de rockbands The Raconteurs en Dead Weather of op zijn soloplaten: altijd trok vooral zijn maniakale gitaarspel de aandacht. Maar hij heeft de afgelopen achttien jaar ook een vracht aan prachtige, geestige en soms breekbare liedjes geschreven. Soms omringd door kabaal of weggestopt op b-kantjes, waardoor deze kant van White’s liedjesschrijversschap wat op de achtergrond raakte.

Nu heeft White al die parels losgeweekt en chronologisch geordend tot een prachtige compilatie. Het meeste op dit dubbelalbum (de gelimiteerde vinylversie is prachtig uitgegeven) is bekend. Maar in deze context klinken liedjes als Hotel Yorba en As Ugly as I Seem weer als nieuw. Het is ook aardig om de muzikale ontwikkeling van White de afgelopen kleine twintig jaar te volgen.

Zijn spel gaat van heel lucide en basaal tot wat complexer. Het vrolijke en onbezorgde van White zoals te horen op de eerste cd/lp van dit album, gaat er langzaam vanaf. De liedjes die hij voor de Raconteurs en zijn soloplaten heeft geschreven zijn complexer. Maar een Carolina Drama klinkt in de akoestische versie bepaald niet minder aangenaam dan het elektrisch deed. Het bevestigt maar dat White minstens zo’n goed liedjesschrijver als gitarist is.

Angel Olsen – My Woman (Jagjaguwar/Konkurrent)
Na haar tijd als achtergrondzangeres bij Bonnie ‘Prince’ Billy neigde Angel Olsen in haar vroege solowerk bijna als vanzelf naar de donkere folkrock van haar ex-werkgever. Pas op haar laatste twee platen vindt ze een echt eigen stem. Het nieuwe My Woman is veruit haar beste.

Door: Menno Pot 9 september 2016

Het album kent nadrukkelijk een A- en een B-kant. In de tweede helft gaat het tempo omlaag, wordt de sfeer melancholieker en duren sommige nummers wat te lang. Prachtig, dat galmende afsluitende Pops, maar het is toch vooral de wat lichtere A-kant die naar meer smaakt, fris van de lever en heerlijk gezongen met die stem die warm en koel tegelijk klinkt. Hoogtepunt: de militant-romantische single Shut Up Kiss Me, een compact juweel met sixtiesgevoel, met zang die zich ergens tussen Patti Smith en Roy Orbison bevindt.

Als we dan nog noteren dat Olsen in bijvoorbeeld het in galm gedrenkte en door synthesizers gedragen Intern haast naar Lana Del Rey neigt, is duidelijk dat het 29-jarige gewezen folkmeisje uit St. Louis onderhand voor het adjectief ‘ongrijpbaar’ in aanmerking komt. Op zondag 6 november komt ze voor een optreden naar Paradiso Noord in Amsterdam.

Wilco – Schmilco (Epitaph)
Op elk album iets totaal anders doen, maar toch altijd als jezelf blijven klinken; geen band kan dat zo goed als Wilco uit Chicago. Aanvankelijk werden ze tot de alt-country gerekend, op het experimentele The Whole Love (2011) was daar allang geen sprake meer van, Star Wars (2015) bleek no-nonsense rockliedjes te bevatten en nu verschijnt het vrij ingetogen Schmilco, Wilco’s tiende.

Door: Menno Pot 9 september 2016

Star Wars en Schmilco zijn als yin en yang, gedestilleerd uit dezelfde opnamesessies: het steviger rockwerk op Star Wars, het meer bedachtzame en persoonlijke materiaal op Schmilco. Beide platen ademen eenvoud en een aangename directheid: hier is niet te moeilijk gedaan. Het is even geleden dat Wilco zo folky klonk. Zelden grossierde frontman Jeff Tweedy zo in mooie, kleine liedjes (twaalf in 36 minuten): Quarters, de lichte popmelodie van If I Ever Was a Child en Happiness, een ontroerend liedje over Tweedy’s in 2007 overleden moeder. Wat een melodieuze pracht. Alleen Locator had ook op Star Wars kunnen staan en valt prompt een beetje uit de toon.

Op het festival Best Kept Secret maakte Wilco in juni diepe indruk; op 10 november komen ze naar Le Guess Who in Utrecht. De groep stelde het dagprogramma samen (Tortoise, Lee Ranaldo, Bassekou Kouyaté, Fennesz en meer) en treedt gelukkig ook zelf op.

Pinguin Radio presenteert podcast
Volkskrant Radio #12 – 5 september 2016

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

Bjarki – B , Lisa Hannigan – At Swim, Thee Oh Sees – A Weird Exits, Factory Floor – 25 25, Mozes and the Firstborn – Great Pile Of Nothing, Wild Beasts – Boy King, Max Romeo – Horror Zone, Stephen Steinbrink – Anagrams, Frank Ocean – Blond en Ryley Walker – Golden Sings That Have Been Sung.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZwaW5ndWlucmFkaW8lMjUyRnBpbmd1aW4tcmFkaW8tcHJlc2VudHMtdm9sa3NrcmFudC1yYWRpby0xMi01LTktMjAxNiUyNTJGJTI2aGlkZV9jb3ZlciUzRDElMjIlMjBmcmFtZWJvcmRlciUzRCUyMjAlMjIlM0UlM0MlMkZpZnJhbWUlM0U=