Pinguin Radio presenteert podcast Volkskrant Radio #16 – de beste tracks van de belangrijkste albums van 2016 samengesteld door de muziekredactie van de Volkskrant.
JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZQaW5ndWluX1JhZGlvJTI1MkZwaW5ndWluLXJhZGlvLXByZXNlbnRzLXZvbGtza3JhbnQtcmFkaW8tMjAxNy0wMS0wMiUyNTJGJTI2aGlkZV9jb3ZlciUzRDElMjZsaWdodCUzRDElMjIlMjBmcmFtZWJvcmRlciUzRCUyMjAlMjIlM0UlM0MlMkZpZnJhbWUlM0U=
1 David Bowie – Blackstar
De dood van Bowie schokte de wereld, en misschien ook wel omdat hij zijn eigen heengaan had vastgelegd in een magistrale plaat – iets dat pas tot zijn publiek doordrong na het overlijden van de Britse popgrootheid. Ineens viel alles van Blackstar, dat vlak voor Bowies overlijden verscheen, op zijn plek: de zwarte ster op de hoes, de teksten, de clips bij de liedjes. Hits zijn niet te vinden op Blackstar, daar had Bowie er al genoeg van op zijn CV staan. Maar de met experimentele jazz omgeven en tekstueel formidabele liedjes zijn minstens zo aangrijpend als het mooiste Bowie-werk uit de jaren zeventig. Een monumentale afscheidsplaat.
2 Nick Cave & The Bad Seeds – Skeleton Tree
De dood waart ook rond in Skeleton Tree van Nick Cave. De plaat maakt voelbaar wat niemand ooit wil voelen: hoe het is om je kind te verliezen. Cave doet het zonder sentimentaliteit, waardoor Skeleton Tree zo mogelijk nog hartverscheurender wordt. En wat een sound! De zoveelste plaat die ons dit jaar de adem beneemt.
3 Leonard Cohen – You Want It Darker
De tweede grootheid die zijn eigen dood van een soundtrack voorziet. Na David Bowie neemt ook Leonard Cohen afscheid-in-plaat, met zijn magnifieke testament You Want It Darker waarop werkelijk álles bloedstollend is; zijn fluisterbasstem, de woorden, de pulserende bas in de titelsong. De plaat had het overlijden van de maker eigenlijk niet eens nodig om te worden bijgezet als meesterwerk.
4 Trentemøller – Fixion
De Deense technoproducer Anders Trentemøller brengt een ijskoud eerbetoon aan de muziek uit zijn jeugd, en dus de gothic en postpunk uit de jaren tachtig. We horen majestueus zoemende synths, The Cure en New Order, en dankzij de verrukkelijke stem van zangeres Jehnny Beth van de band Savages ook héél veel Siouxsie Sioux. Trentemøller weet zijn nostalgie om te zetten in verbazend frisse en zelfs hitgevoelige popliedjes, die het kippenvel op de armen blazen.
5 Hexvessel – When We Are Dead
Nóg een conceptplaat over de dood, in de toptien van de V-lijst der mooiste albums. De Finse psychedelische folkband Hexvessel trekt een gedenkwaardige plaat op rond ons aller eindbestemming, vol filosofische beschouwingen en troostrijke rock. Ieder nummer is raak, dankzij de ijzersterke refreinen, de poëtische teksten en de passend geëxalteerde zang van Mat McNerney.
6 A Tribe Called Quest – We Got It From Here… Thank You For 4 Your Service
De allerlaatste plaat van A Tribe Called Quest is ook een van de allermooiste, na natuurlijk de klassiekers The Low End Theory (1991) en Midnight Marauders (1993). De dit jaar overleden Phife Dawg wordt gemist, maar de raps van Jarobi White steken nu bijna net zo mooi af naast die van de tijdloos rappende Q-Tip. De hiphop van A Tribe Called Quest mag nog een keer zo mooi onderkoeld, zachtmoedig en tóch urgent klinken, en daarvoor danken wij de heren op onze beurt hartelijk.
7 James Blake – The Colour in Anything
Niemand kan zijn levenspijn zo mooi in luisterpop vatten als James Blake. The Colour in Anything is een soms echt briljante verdrietigheidsplaat, waarin je uren kunt rondsomberen. Het nummer Points is een verplicht liedje dit jaar en het kan nog net, dus luister naar die eenzame droge tik op de drumcomputer, de verduisterde baslijn en de vervormde samples van Blake’s eigen, smachtende soulstem. Muziek uit een droomwereld.
8 Beyoncé – Lemonade
Haar plaat Lemonade is misschien wel Beyoncé’s mooiste, ook omdat de plaat in zijn geheel op film verscheen en dus ook in de eindlijsten van de beste cinema opduikt. De thematiek op Lemonade wordt gaandeweg het album steeds zwaarder en grimmiger, en Beyoncé neemt het op voor álle onderdrukte zwarte vrouwen. In Daddy Lessons koppelt ze oude jazz aan countrymuziek alsof ze nooit anders heeft gedaan en het rauwe sixties-orgel in prijsnummer Freedom leidt een van haar meest opzwepende nummers ooit in. Een veelzijdige en zingevende wereldplaat.
9 Deftones – Gore
Echt waar? Een heavy topplaat van het Amerikaanse gezelschap Deftones, dat in de jaren negentig groot werd met toch vrij moeizame ‘nu.metal’? Zeker wel. De liedjes op de plaat Gore stijgen langzaam op, op donkere wolken van sombere maar statige gitaarpartijen en al net zo mooi zwevende zang van Chino Moreno. ‘Deftones’, zo constateerde de recensent, ‘is ontstegen aan triviale trends of genres in de harde muziek en ijzersterk in de eigen eigenwijze, tijdloze en van emoties doortrokken gitaarrock’. En zo is het.
10 Chance The Rapper – Coloring Book
Een ingewikkelde release, deze plaat Coloring Book van de aanstormende hiphopgrootheid Chance The Raper. Is het een plaat? Een mixtape? Uitgebracht in eigen beheer en eerst alleen te streamen, maar daarna toch ook maar in de winkel verschenen? Het maakt niet uit. Chance The Rapper integreert gospel met hiphop, bij luchtige trompetjes en heerlijke Beach Boys-koortjes. Wat willen we nog meer?
11 Patten – Ψ
Wat een coole maar ondraaglijke spanning hangt er in de plaat met de onuitspreekbare titel van het enigmatische Britse producersduo Patten. Verknipt, donker en fragmentarisch elektronisch, maar in de bonkende bassen en de monotoon lispelende stem van de vrouwelijke helft van het duo is toch ook de ijzige electropop en body music uit de jaren tachtig te herkennen. Een zéér intrigerend plaatje, en een van de mooiste dancereleases van het jaar.
12 Solange – A Seat At The Table
Eén van de muziekverrassingen van 2016: Solange Knowles spurt haar zus achterna richting eregalerij van de popmuziek, en dus ook deze V-lijst. A Seat At The Table is een conceptalbum waar de zus van Beyoncé vier jaar aan heeft gewerkt – vandaar die verrassing – en het is een mooie meditatie over opgroeien als zwarte vrouw in Amerika. Voorbeeldig gezongen met een luchtige soulstem en voorzien van ijzersterke teksten – de tweede topplaat afkomstig van de familie Knowles.