Elke eerste maandag van de maand op Pinguin Radio van 20:00 tot 22:00 uur de beste tracks van de beste albums van het moment samengesteld door de muziekredactie van de Volkskrant.
Ryan Adams – Prisoner (Pax Am/Universal)
Van de vijftien studioalbums die Ryan Adams sinds 2000 uitbracht is er hooguit een handjevol waar je nog wel eens naar teruggrijpt. Adams schrijft veel en snel, maar gooit te weinig weg. Het ontbreekt hem aan een visie, lijkt het.
17 februari 2017
Het best is hij op dreef als hij zijn privésores tot liedjes verwerkt. Dat bewijst hij nu met Prisoner, dat het resultaat is van een echtscheiding. De vergelijking met zijn desolate en desperate solodebuut Heartbreaker (2000) dringt zich al snel op. Die plaat was immers ook het gevolg van een breuk. Maar Prisoner klinkt diverser, soms zelfs groots. De al bekende jarentachtigstadionrockpastiche Do You Still Love Me? opent de plaat, die beter klinkt dan ooit.
Adams heeft meer zorg aan de productie besteed dan voorheen, wat zich terugbetaalt in liedjes als Doomsday en We Disappear. Jammer alleen van dat overbodige stuk saxofoon aan het einde van Tightrope. Een minpuntje op een plaat waarop Adams eindelijk weer zijn veelzijdigheid tot sterke songs kanaliseert. Soms lekker rockend, achteloos zoals we Bruce Springsteen dat al jaren niet meer op plaat hebben horen doen. En dan weer heel ingetogen, breekbaar en emotionerend, zoals Neil Young dat ooit kon.
Moss – Strike (Excelsior)
Voor het vijfde Moss-album schreef voorman Marien Dorleijn eerst alle liedjes, die hij vervolgens samen met de band in tien dagen tijd opnam in de Antwerpse studio van dEUS. Of het deze voor de band nieuwe werkwijze is of het productionele toezicht dat Arne van Petegem (ook bekend als Styrofoam) hield, feit is dat Moss op Strike beter klinkt dan ooit.
17 februari 2017
Tussen de dertien liedjes valt geen enkel minder moment te bespeuren. Het geluid is gelaagd, elektronica en gitaren stapelen zich smaakvol op, en er is meer dan voorheen ruimte voor soepele funky baslijnen. De liedjes zijn soms vol, maar blijven altijd transparant en luchtig. Ieder nummer ademt een eigen sfeer. Zanger Dorleijn zingt soms vertwijfeld (Ghosts), dan weer breekbaar en altijd wordt er een spannend arrangement omheen gebouwd. Tintelende synths, stuwende bas en een enkel strijkje (heel fraai in het titelnummer): het geluid is tot de uiterste perfectie verzorgd. Voor de nummers wordt vaak lekker de tijd genomen, maar ook in puntige fellere liedjes als I Don’t See You Thriving overtuigt Moss als nooit tevoren.
Wonderschoon melodielijntje, fraaie zang. Laat die zomer maar komen. Het is lang geleden dat er zo’n rijk gevarieerd indierockalbum verscheen. Een plaat ook met een flinke spanningsboog. Als na krap drie kwartier het al eerder uitgebrachte My Decision komt is de neiging op te springen en mee te dansen op de bezwerende gitaarakkoorden niet meer te onderdrukken. Het even toegankelijke als avontuurlijke Strike is behalve het beste Moss-album een hoogtepunt in de Nederlandse rockmuziek van de laatste vijf jaar.
The Mysterons – Meandering (Excelsior/V2)
De naam The Mysterons zingt al zo lang rond in het Nederlandse popcircuit (sterke debuut-ep in 2015, Lowlands, Great Wide Open, Eurosonic, DWDD) dat je bijna zou vergeten dat er nog altijd geen volwaardig debuutalbum was van de Amsterdamse groep, die de eigen sound pleegt te omschrijven als ‘psych-groove-‘n-garage’. Dat debuut is er nu, het heet Meandering en dat is precies wat The Mysterons doen: meanderen en bedwelmen, altijd binnen de kaders van een melodieus popliedje. Turkish Delight is er een prachtig voorbeeld van, maar zo zijn er meer.
10 februari 2017
De band begon aan het Amsterdamse conservatorium, waar drie niet-koperblazende leden van Jungle by Night (drums, bas en toetsen) in zee gingen met Brian Pots van de psychedelische gitaarband PAUW en zangeres Josephine van Schaik.
Jungle by Nights neus voor exotische ‘wereldpop’, de rondzingende sixtiesgitaren van PAUW en zang uit Bollywood, dat waren de hoofdbestanddelen, en nog steeds, al is de PAUW-afgevaardigde al lang vertrokken en opgevolgd door Jordy Sanger, die zijn gitaar gelukkig net zulke sensuele omtrekkende bewegingen laat maken. De zangmelodieën waaieren als wierook.
Een uitstekende live-reputatie hadden The Mysterons al. Een prima studioplaat hebben ze nu ook.
Nikki Lane – Highway Queen (New West Records/ PIAS)
De Amerikaanse countryzangeres Nikki Lane moet met haar nieuwe plaat Highway Queen echt eens gaan doorbreken. De Verenigde Staten zijn er klaar voor: het blad Rolling Stone vergeleek het recalcitrante liedwerk van Lane al met de opgeheven middelvinger van Johnny Cash.
24 februari 2017
Highway Queen verschilt (gelukkig) in bijna niets van voorganger All Or Nothin’ uit 2014. Lane maakt jengelende countrypop- en rock-‘n-roll-liedjes met veel retrogevoel en dus scherpe en strijdbare teksten, zoals Loretta Lynn en Dolly Parton die al vertolkten in de jaren zestig. Lane is het type zangeres dat in de clip bij haar single Highway Queen rondcrost in een monstertruck en zingt dat een ‘koningin van de snelweg’ beslist geen koning nodig heeft.
Lane is op haar best in rockende countryliedjes met fijne cynische teksten, zoals het giftige Lay You Down, waarin het niet goed afloopt met haar ex. En Lane speelt met clichés uit de country; ze trapt bijvoorbeeld het nummer 700.000 Rednecks af met een lullig ‘yippee ki-yay’. Lane schept graag wat verwarring. En ze verrast aan het slot van het album, in de gevoelige countryballade Forever Lost Forever, waarin haar donkere en wat laconieke stem ook prima geschikt blijkt om een ontroerend echtscheidingsliedje mee voor te dragen.
Rhiannon Giddens – Freedom Highway (Nonesuch Records)
De Amerikaanse zangeres en banjospeelster Rhiannon Giddens, bekend van de band Carolina Chocolate Drops, heeft een museale muziekopvatting.
3 maart 2017
Ze graaft liedjes op uit de verre muziekgeschiedenis, van Amerikaanse bluegrass, folk, country, soul en blues, en schrijft zelf ook in die traditie. Maar zowel in haar eigen werk als in die antieke covers klinkt Giddens eigentijds. En dat zegt veel over onze tijd en vooral over de maatschappelijke balans in de Verenigde Staten. Zo zingt Giddens een paar liedjes uit het burgerrechtentijdperk van de jaren zestig, zoals het politiek zwaarbeladen strijdlied Freedom Highway van Mavis Staples. De tekst slaat de spijker helaas nogal op de kop: ‘There is just one thing, I can’t understand my friend. Why some folk think freedom was not designed for all men.’ Hoezo, antiek?
In vrijwel ieder liedje van Giddens’ tweede soloplaat steekt de zangeres ons een mes tussen de ribben. Het indrukwekkendst is Giddens in de uitgebeende, kale folksongs, zoals The Angels Laid Him Away, een cover van Louis Collins. En in het bijna naargeestig getokkelde Julie.
Het is vooral haar stem die je bij de kladden grijpt: hoog en scherp trillend, emotioneel en doordringend, en een stem waarmee de vroege blues- en folkzangers in vervlogen tijden over de velden moesten zweven.
Misschien wil ze soms iets te veel. In Better Get It Right The First Time zingt Rhiannon Giddens vocale gospel en soul begeleid door opstijgende achtergrondkoren, blazers en zelfs een rapper. Die overdaad schaadt het album een beetje.
Dool – Here Now, There Then (Prophecy/Suburban)
Een mooie reminder van Ryanne van Dorst, voorheen bekend als Elle Bandita. De week na haar doorbraak als verademing op de Nederlandse televisie herinnert zij ons fijntjes aan haar oorsprong. Van Dorst is natuurlijk eerst en vooral een heel goede rockzangeres, en de debuutplaat van haar nieuwe band Dool is daarvan het bewijs.
17 februari 2017
Van Dorst verzamelde een set topmuzikanten uit de Nederlandse rock om zich heen, onder wie de ritmesectie van de Eindhovense band The Devil’s Blood en gitaristen uit Gold en The New Media. Zij omringen Van Dorst met het voor haar perfecte bandgeluid: zwaar en wat leunend op doom- en gothic-rock, maar toch sprankelend en toegankelijk en dus ook gezegend met veel popgevoel. In deze biotoop bloeit de vaak meerstemmig opgenomen stem van Van Dorst, en krijgen haar venijnige uithalen een mooi kwaadaardig randje.
Dool klinkt soms erg als The Devil’s Blood en het enige dat je op Here Now, There Then aan zou kunnen merken, is dat de band iets te comfortabel wandelt in de voetsporen van die toch wel legendarische Nederlandse rockband. Van de andere kant is het natuurlijk fijn als een band het spoor van de cryptische Nederlandse rock volgt, zéker als dat gebeurt met kunstig opgebouwde en meeslepende topliedjes. Die maakt Dool, van de epische en naar een fijne rockclimax voerende opener Vantablack tot de kippenvelknaller Oweynagat en het mystieke en verrassend melodieus gezongen In Her Darkest Hour. In dat nummer, en eigenlijk op de hele plaat, dringt de voornaamste kwaliteit van Dool zich op: de band eist met emotionele riffs en de indringende zangpartijen van Van Dorst steeds de volle aandacht op. Bij Here Now, There Then loop je niet weg. Die plaat luister je uit. Om Dool vervolgens live ook nog maar even te checken.
Sleaford Mods – English Tapas (Rough Trade/Beggars)
Sleaford Mods bestaat sinds 2007 en bracht veel platen uit, maar pas toen beat creator Andy Fearn in 2012 toetrad, verschenen hij en frontman Jason Williamson (beiden fortysomethings uit Nottingham) in beeld. Het Lowlands-optreden van 2014 was hier een bescheiden doorbraak.
3 maart 2017
De formule: Fearn laat een drumcomputertje een knisperdroge beat uitspugen en Williamson fulmineert eroverheen: tirades en scheldpartijen met de groeten van (het linksige deel van) de Engelse working class. Hiphop + electro + The Fall = Sleaford Mods. Het recept is zo rechtlijnig en simpel dat het al een hele verrassing is dat het op English Tapas nog steeds leuk is. Dat is het, namelijk. Behoorlijk leuk zelfs.
De hamer-op-aambeeldbeats nemen vaker de vorm aan van een groove (Dull) en hoewel Williamson zich nog altijd woest maakt over de wijze waarop arm genaaid wordt door rijk (B.H.S., over massaontslag bij een winkelketen) ligt de fuck- en cuntdichtheid beslist lager dan voorheen. Hij maakt warempel stappen als schrijver en verteller.
Enige progressie boeken binnen deze formule zónder veel aan venijn in te leveren; dan heb je behoorlijk knap werk geleverd. Concert in de Amsterdamse Melkweg: 4 mei. Meteen na de twee minuten stilte. Net wat voor Sleaford Mods.
Stormzy – Gang Signs & Prayer (#Merky)
Grime, het Londense hiphopgeluid dat rond 2004 populair werd, beleeft de laatste tijd een opvallende opleving.
3 maart 2017
Merkwaardig genoeg niet dankzij een nieuwe generatie, maar vooral door de jongens van de eerste golf, Wiley voorop met zijn sterke album Godfather. Een krachtig jong geluid komt van de pas 23-jarige Zuid-Londenaar Stormzy (echte naam: Michael Omari), van wie je zou kunnen zeggen dat hij zich op zijn debuut Gang Signs & Prayer manifesteert als een grime-Vince Staples (boze, agressieve tracks, maar wel van het slimme soort) en in andere stukken ook als een grime-Frank Ocean, met gezongen uitstapjes naar r&b.
De sterkste tracks vallen in de eerstgenoemde categorie, zoals het duizelingwekkende Cold en wat verderop Return Of The Rucksack, met de struikelritmen die grime kenmerken. Het album duurt door de langzame stukken (Cigarettes & Cush, bijvoorbeeld) en een paar gesproken intermezzo’s net iets te lang, maar niettemin: Stormzy, die op 21 mei naar de Amsterdamse Melkweg komt, heeft een ambitieuze en inhoudelijke grime-plaat gemaakt waarop hij zich de belangrijkste jongeling in zijn genre toont.
Thievery Corporation – The Temple of I & I (ESL Music/ NEWS)
Het Amerikaanse producersduo Thievery Corporation was een van de weinige niet-Britse vormgevers van de triphop van de late jaren negentig. Op de plaat The Mirror Conspiracy (2000) lieten de heren de dance afdalen naar de zware ondertonen van dub en reggae. Mooie tijden in de club. Maar het duo scheerde ook langs de wereldmuziek en dan met name bossanova; de laatste plaat Saudade (2014) kreeg helaas belegen, lounge-achtige trekjes.
10 februari 2017
Op The Temple of I & I keren Rob Garza en Eric Hilton goddank terug naar Jamaica, naar de pure rootsreggae en uiteraard de dub. En ze introduceren een batterij topvocalisten, met wie vijftien heerlijke dancetracks in elkaar zijn gestoken. Een ontdekking is de rootsreggaezangeres Racquel Jones, die tekent voor de dansvloervuller Letter to the Editor en de sexy en gepast benevelde dubtrack mét meezingrefrein Road Block. Minstens zo gaaf zijn de dancehall- en rootsnummers met zanger Notch, die sterk doen verlangen naar het gouden reggaetijdperk. Een en al oprechte liefde voor de Jamaicaanse muziekcultuur, en die voelen we natuurlijk allemaal.
Sampha – Process (Young Turks/Beggars)
Die hoge mannenstem in Don’t Touch My Hair op het album A Seat at the Table van Solange Knowles? Dat was Sampha, producer en zanger uit Zuid-Londen die op basis van twee ep’s en een rol bij SBTRKT mocht zingen op tracks van Kanye West, Frank Ocean en Drake.
10 februari 2017
Process is zijn eigenzinnige, zeer sterke albumdebuut. Sampha maakt elektronische soul in de hoek waar je ook iemand als FKA Twigs aantreft, ver verwijderd van de r&b-clichés.
Door Plastic 100 Degrees weeft Sampha het tv-verslag van de eerste maanlanding, in Kora Sings ruist slagregen, de beats horten en pulseren. Toch klinkt het nooit gekunsteld, dankzij die songs (vaak over verdriet en angst) en die emotievolle zang. Soms neigt Sampha’s stem naar het hoge getjirp van Antony Hegarty, maar in Take Me Inside denk je net zo makkelijk aan Hollow Talk, de The Bridge-titelsong van Choir Of Young Believers.
Dit is mateloos boeiende ‘indie-r&b’, zoals hij vooral aan de Zuid-Londense oevers van de Theems wordt gemaakt. Sampha komt in maart naar Amsterdam en Utrecht voor optredens.
Luister hieronder de vorige editie!
Volkskrant Radio #17 – 6 februari 2017
Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!
===> Lees hier alle recencies van:
Aurelio – Darandi, Emptiness – Not For Music, Japandroids – Near To The Wild Heart Of Life, Navarone – Oscillation, Wiley – Godfather, The xx – I See You, The Kik – Stad En Land, Yagya – Stars And Dust, Migos – Culture en Run The Jewels – Run The Jewels 3.