Elke eerste maandag van de maand op Pinguin Radio van 20:00 tot 22:00 uur de beste tracks van de belangrijkste 10 albums samengesteld door de muziekredactie van de Volkskrant.The Lemon Twigs – Do Hollywood (4AD/Beggars)
Wat horen we nu? Een onuitgebracht album van Todd Rundgren uit 1973? Nee, Do Hollywood is helemaal van nu en gemaakt door de twee broers Brian en Mike D’Addario, beiden nog geen 20 jaar oud.

Door: Gijsbert Kamer 28 oktober 2016

Ze demonstreren op Do Hollywood een voorkeur voor het latere werk van The Beatles, de orkestrale pop van Harry Nilsson, The Beach Boys uit de jaren zeventig, en ja, de onnavolgbare muziek die Todd Rundgren in datzelfde decennium maakte.

Ze kregen daarbij hulp van Foxygens Jonathan Rado, die zelf ook niet vies is van een citaatje meer of minder uit de Amerikaanse pop van de jaren zeventig. De broers zingen goed, hun instrumentaties schieten alle kanten op, zodat je af en toe het gevoel hebt in een draaimolen te zijn beland. Je schiet voortdurend in de lach bij de idiote wendingen en vreemde stembuigingen, om dan al even verbaasd vast te stellen dat These Words toch echt een heel mooi liedje is.

The Dillinger Escape Plan – Dissociation (Party Smasher/Cooking Vinyl)
Je vergeet er weleens naar te luisteren: muziek die zo gruwelijk om zich heen mept, die spuugt en vloekt en soms echt te smerig voelt om aan te pakken.

Door: Robert van Gijssel 28 oktober 2016

Dissociation van de Amerikaanse hardcoreband The Dillinger Escape Plan duwt zich bij het woedende openingsnummer Limerent Death van je af, alsof de plaat niet beluisterd wil worden. Maar juist daardoor blijf je hangen en zet je dat eerste nummer steeds opnieuw op. ‘I gave you everything you wanted, you were everything to me’, krijst zanger Greg Puciato aan het slot, steeds onverstaanbaarder. Wat een nummer!

The Dillinger Escape Plan maakt al een jaar of vijftien knetterharde gitaarherrie, die zweeft tussen deathmetal, punk en technische freakjazz. Potentieel bloedvervelende muziek dus. Maar The Dillinger Escape Plan speelt op de laatste plaat liedjes met zo veel overtuiging dat je wordt meegezogen.

En dan valt op hoe goed nummers als Wanting Not So Much to As to in elkaar zitten: de hakkende riffs die uitrollen tot vloeiende, elektronische jazz of een poprefreintje, de extreem snelle drumbreaks, de overslaande vocale ondergang van Puciato – een orkaan van muziek, die voelt als pure pijn. En die hebben we soms ook nodig.

Christian Kjellvander – A Village: Natural Light (Roots Tapete/Sonic RendezVous)
De Zweedse songwriter Christian Kjellvander, die opgroeide in Amerika, heeft in zijn huidige woonplaats Malmö een baantje gevonden op de begraafplaats. Om ook in het dagelijks leven maar bezig te kunnen zijn met zijn favoriete onderwerp: de dood.

Door: Robert van Gijssel 28 oktober 2016

De rootsliedjes van Kjellvander zijn dus niet al te vrolijk. Zijn stem is omfloerst, een tikje gekunsteld maar innemend, en Kjellvander zingt zijn tracks aanvankelijk bij eenzame, kille gitaarbegeleiding en hier en daar een flard piano. Maar hij bouwt nummers als het broeierige Midsummer (Red Dance) toch uit tot lijvige composities, met fraaie koortjes die Kjellvander naar het licht proberen te zingen. In Dark Ain’t That Dark lijkt dat nog te lukken ook. ‘We’re all under the same sky’, zingt Kjellvander. Maar later: ‘There is too much dark in natural light.’

In Misanthrope River – de titel spreekt boekdelen – komen we meer te weten over de aard van de zanger. Hij heeft gewoon weinig hoop voor de mensheid. Gelukkig weet hij zijn levenspijn om te zetten in mooie liedjes.

Biosphere – Departed Glories (Smalltown Supersound)
Toen hij nog in het noordelijkste puntje van Noorwegen woonde, maakte Geir Jenssen alias Biosphere ambientmuziek als permafrost: ijskoud en adembenemend mooi. Op zijn plaat Substrata uit 1997 hoorde je bij wijze van spreken de aardlagen schuiven onder het eeuwige ijs. Een klassieker.

Door: Robert van Gijssel 4 november 2016

Tegenwoordig woont Jenssen in Polen, en op zijn minstens zo mooie nieuwe album Departed Glories heeft hij geprobeerd de bewogen Poolse geschiedenis te verklanken. Geen opbeurende geschiedenis, maar een verhaal van vervolging, nazi-terreur en executies in de bossen bij Krakow.
In de beklemmende muziekstukken Out Of The Cradle en Free From The Bondage You Are In horen we fluisterende en schimmige vrouwenstemmen door de wouden zweven, als de geesten van de slachtoffers die tevergeefs hun heil zochten in de beschutting van het oerbos.

De horror blijft voelbaar in alle zeventien ambientwerken – Biosphere componeert, anders dan andere ambientmusici, het liefst bondig. De subsonische basgolven zijn traag en majestueus, bijvoorbeeld in het bijna kerkelijke Aura In The Kitchen With The Candlesticks, maar zelfs in dat tempo weet Jenssen hyperemotionele melodieën uit te vouwen.
Een in alle rust toch overrompelend meesterwerk, tot aan de wegstervende spookstemmen van het slotstuk Fall Asleep With Me.

Leonard Cohen – You Want It Darker (Columbia/Sony)
Aan de majestueuze herfst van Leonard Cohens carrière lijkt maar geen einde te komen. You Want It Darker is zijn derde studioalbum sinds 2012; en dan was er nog die tournee, de langste en intensiefste in zijn carrière, die vier prachtige live-albums opleverde.

Door: Menno Pot 20 oktober 2016

Leonard Cohen (82) blijft maar schrijven en hoewel hij almaar zachter gaat fluisterzingen, klinken zijn woorden steeds helderder. Zoals in het magistrale openingslied, dat een inktzwarte blik op de toestand in de wereld is (‘a million candles burning for the help that never came’), maar ook een voorschot op zijn eigen afscheid: ‘If you are the dealer, I’m out of the game (…) I’m ready, my Lord.’ Een boodschap die hij in On the Level bijna letterlijk herhaalt.

Mócht Cohen afzwaaien, dan doet hij het met een van zijn mooiste platen, waarop de muzikale omlijsting voor rekening komt van zijn zoon Adam, die de muzikanten liet fluisteren via hun snaren. Geen synthesizers, maar ‘echte’ instrumenten; het bleek in 2012 een gouden koerswijziging voor Cohen. Adam vervolmaakt de formule.

Leonard zelf betovert en flirt in vrijwel elke zin. Op zijn oude dag serveert hij zijn zwaarmoedige gedachten, doordesemd van religieuze symboliek, dood, verlies en seks (o nee, geen seks meer: ‘That wretched beast is tamed’), meer dan ooit met een knipoog: ‘I struggled with some demons, they were middle class and tame.’
Zwartgalligheid met een frivole pirouette, dát is Leonard Cohen, die in het ene interview zegt dat hij klaar is om te sterven en nooit meer op tournee zal gaan, en in het andere dat hij eeuwig zal leven en hoopt op nieuwe concerten. We wachten het gewoon af.

Kate Tempest – Let Them Eat Chaos (Caroline/Universal)
Dichter, toneelschrijver en romancier, de Londense Kate Tempest (31) is het allemaal, maar het liefst staat ze op het podium. Rappend, begeleid door kale synths en melodische baslijnen, heeft ze de afgelopen jaren een eigen stijl ontwikkeld. Muzikaler dan de meeste performing poets en met ambities die literairder zijn dan die van haar collega-rappers.

Door: Gijsbert Kamer 14 oktober 2016

Ze is vooral sterk in het creëren van karakter: leeftijdsgenoten die zich op alle mogelijke manieren proberen staande te houden in het hedendaagse Londen. De liedjes op haar debuutalbum Everybody Down (2014) verwerkte ze vorige jaar tot de roman The Bricks That Built the Houses. En ook haar nu verschenen, nog betere, plaat Let Them Eat Chaos zal volgend jaar in boekvorm verschijnen.
De zeven hoofdfiguren over wie ze nu rapt en zingt met haar krachtige, wat ijzige stem, zijn bijzonder genoeg om te worden geboekstaafd. Zeven mannen en vrouwen in een straat in Zuidoost-Londen die op een nacht, precies om 18 over 4, allemaal om uiteenlopende redenen wakker zijn.

Tempest beschrijft in rake zinen de sores van een Gemma, Esther, Zoë of Bradley. De muziek is beter uitgewerkt dan op haar debuut en ze brengt nu ook meer melodie aan in haar voordracht. Die zit ergens tussen zingen en rappen in en herinnert regelmatig aan de elektropop waarmee Anne Clark dertig jaar geleden furore maakte, of recentelijker Mike Skinner (The Streets).

Mooi ook hoe de nummers en verhalen onderling met elkaar worden verbonden. Een storm brengt alle zeven mannen en vrouwen bij elkaar. Voor het eerst. En dan verwoordt Tempest ook haar boodschap: de door de maatschappij opgelegde mythe van de individualisering heeft ons van elkaar vervreemd. Kate Tempest pleit met sterke muziek en teksten voor een grotere sociale cohesie.

The Orb – COW / Chill Out, World! (Kompakt/ NEWS)
Het zijn mooie tijden voor de ambient. De afgelopen maanden verschenen prachtplaten van Eluvium en Daniel Lanois en nu bewijst het Britse duo The Orb de hoogste eer aan de god van de verstillingsmuziek, Brian Eno.

Door: Robert van Gijssel 14 oktober 2016

The Orb tekende vorig jaar op het Duitse dancelabel Kompakt en daar brachten Alex Patterson en Thomas Fehlmann terstond een fijn album uit: Moonbuilding 2703 AD.
De opvolger is net zo hoogwaardig, maar toch even anders. Op Chill Out, World! laat The Orb dub- en dancebeats en komische vocale samples grotendeels achterwege en zoekt het duo de rustgevende en melodieuze kracht van de pure ambient, zoals die eind jaren zeventig in het leven werd geroepen door Eno.

De track 9 Elms Over River Eno lijkt een verwijzing naar Eno’s baanbrekende plaat Discreet Music uit 1974, waarin trage tape-loops en zagende geluidsgolven uit de synthesizer een warm bad lieten vollopen. In slottrack The 10 Sultans of Rudyard haakt The Orb sitars, politiesirenes, tropische vogels en een mijmerende piano aaneen in een borduurwerk van eeuwige schoonheid.

Opeth – Sorceress (Nuclear Blast)
De Zweedse ex-metalband Opeth is sinds de magnifieke plaat Pale Communion uit 2014 de vaandeldrager van de moderne progressieve rock. Begrijpelijk dus dat de band zich op opvolger Sorceress wentelt in het recentelijk ontdekte maar toch al best vertrouwde studiogeluid waarmee het de wereld heeft veroverd (Opeth speelt tegenwoordig op stand, van voetbalstadions tot operahuizen én op 18 november in de grote zaal van 013 te Tilburg – helaas al uitverkocht).

Door: Robert van Gijssel 7 oktober 2016

Sorceress is een feest van herkenning – en dat vieren we graag mee; van de open akkoorden op klassieke gitaren in de ouverture Persephone, tot het hamerende hammondorgel en natuurlijk de hemelse en altijd ontroerende rockzang van zanger, gitarist en liedschrijver Mike Åkerfeldt. Maar Opeth weet ook weer te verrassen met een ijzersterke en woest rockende track als Chrysalis, die atmosferisch en heilzaam mooi eindigt in zacht echoënde gitaren en meerstemmige fluistervocalen uit een fantasy-droom.

In A Fleeting Glance wordt de dynamiek tussen tokkelende akoestische gitaren en zware rockriffs tot kunst verheven, en ja, je hoort in zo’n stuk de meesters uit het verleden, van Genesis tot Pink Floyd en toch ook een tikje Rainbow. Maar bij Opeth klinkt de eerbiedwaardige progrock toch alsof hij net is uitgevonden, simpelweg omdat de band speelt met heilig vuur en dus een verwoestende overtuigingskracht. Het is onmogelijk onaangedaan te luisteren naar het titelnummer Sorceress, dat freakerig jazzrockend begint, maar langzaam afdaalt naar de ondergronden van de heavy rock en metal, bij een luguber en donker sacraal refrein. Wat is dit Opeth, dat ooit begon als grommend deathmetalgezelschap, toch een ongenaakbare wereldband geworden.

Solange – A Seat At The Table (RCA/Sony)
Vier jaar hoorden we nauwelijks iets van Solange, het jongere zusje van Beyoncé. Maar eind vorige week kwam ze met een cadeautje. Zes weken voor de fysieke release (18 november) en nog wat langer voordat die op vinyl verschijnt, stond op Spotify ineens een compleet nieuw album. A Seat at the Table gaat vergezeld van een mooi boek (te lezen op haar eigen site Solangemusic.com), met teksten opgemaakt in fraaie van Paul van Ostaijen geleende typografie.

Door: Gijsbert Kamer 7 oktober 2016

Solange zegt in een interview dat ze ruim drie jaar aan A Seat at the Table heeft gewerkt. Het is haar conceptalbum en tegelijk meditatie over opgroeien als zwarte vrouw in Amerika.
De 21 sterke liedjes kennen een zwoele, soms verraderlijk luchtige productie en worden voorbeeldig gezongen met soms hoge, altijd zuivere stem. Iets dunner dan die van haar oudere zus en minder krachtig ook. Maar op de beste momenten herinnert Solange aan een groot voorbeeld als Minnie Riperton.

Een en ander wordt verbonden door teksten uitgesproken door rapper/producer Master P en tekstflarden van haar ouders. Ook daarachter zit een duidelijke gedachte, de in de jaren negentig zo succesvolle labelbaas van No Limit, Master P, is voor haar altijd het symbool van zwarte culturele onafhankelijkheid geweest.

Net als Solange is hij woonachtig in New Orleans. En zo eert zij her en der haar grote voorbeelden en krijgt ze in ruil van Lil’ Wayne een ijzersterke bijdrage in Mad. Niet alle liedjes zijn even geweldig, een enkele keer zingt Solange ook wat vlak, maar het klinkt allemaal als een klok. En met liedjes als Weary en Borderline bewijst ze over dezelfde zeggingskracht te bezitten als haar beroemde zuster.

Drive-by Truckers – American Band (ATO/PIAS)
Naast Solange komt ook de Amerikaanse roots-rockband Drive-By Truckers met een conceptalbum waarop ze de in hun ogen deplorabele stand van zaken in de VS in ogenschouw nemen. De teksten lijken directer dan voorheen, met verwijzingen naar bestaande figuren uit de Amerikaanse geschiedenis. Mike Cooley is zich als een uitstekende vervanger voor Jason Isbell gaan profileren en vormt met Patterson Hood de kern van de band.

Door: Gijsbert Kamer 7 oktober 2016

Zo ingenieus als de teksten emoties als woede en verontwaardiging over het morele verval van hun land verwoorden, zo eenduidig is de muziek. Verwacht geen muzikale kunststukjes als die van vakbroeders Wilco. Drive-By Truckers maakt archaïsche, gedegen en ook wat voorspelbare gitaarrock. Maar de muziek werkt en blijkt een solide kapstok voor hun fraaie teksten.

American Band is een plaat die je met de Amerikaanse presidentsverkiezingen in aantocht steeds weer opzet, zoekend naar wie er bedoeld wordt met niet bij naam genoemde personages. Zingt Hood in Baggage echt over de overleden acteur Robin Williams? Het zijn in elk geval indringende regels op een sterke gepassioneerd klinkende plaat.

Pinguin Radio presenteert podcast
Volkskrant Radio #13 – 3 oktober 2016

Iedere eerste maandag van de maand tussen 20:00 en 22:00 uur live te beluisteren bij Pinguin Radio en een dag later terug te vinden op Volkskrant.nl als podcast en uiteraard ook bij ons op de site!

===> Lees hier alle recencies van:

King Champion Sound – To Awake in that Heaven of Freedom, Tangarine – There and Back, Alcest – Kodama, Trentemoller –Fixion, Patten – Ψ, Nick Cave & The Bad Seeds – Skeleton Tree, Daniel Lanois – Goodbye to Language, Jack White – Sugar Never Tasted That Good, Angel Olsen – My Woman en Wilco – Schmilco.JTNDaWZyYW1lJTIwd2lkdGglM0QlMjIxMDAlMjUlMjIlMjBoZWlnaHQlM0QlMjIxMjAlMjIlMjBzcmMlM0QlMjJodHRwcyUzQSUyRiUyRnd3dy5taXhjbG91ZC5jb20lMkZ3aWRnZXQlMkZpZnJhbWUlMkYlM0ZmZWVkJTNEaHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cubWl4Y2xvdWQuY29tJTI1MkZwaW5ndWlucmFkaW8lMjUyRnBpbmd1aW4tcmFkaW8tcHJlc2VudHMtdm9sa3NrcmFudC1yYWRpby0xMy0yMDE2LTEwLTAzJTI1MkYlMjZoaWRlX2NvdmVyJTNEMSUyMiUyMGZyYW1lYm9yZGVyJTNEJTIyMCUyMiUzRSUzQyUyRmlmcmFtZSUzRQ==