Author: Pieter Visscher

Stravaganze Consonanti is wat de wereld nodig heeft

What The World Needs Now Is Love (Sweet Love). Jackie DeShannon zorgde er in 1965 voor dat het een hit werd. Het door Hal David en Burt Bacharach geschreven prachtnummer. Al die liefde komt ook voorbij in het onlangs verschenen Stravaganze Consonanti van Gianluigi Trovesi (klarinet en saxofoon) en violist Stefano Montanari. Een jazzmeesterwerk met veel klassieke elementen. Extravagant, zoals de titel van de plaat ook aangeeft.

Stravaganze Consonanti is een bijzonder inspirerende samenwerking van barokviolist Montanari en de meesterlijke Italiaanse rietblazer Gianluigi Trovesi die de muzikale onderzoekslijn van zijn album Prufumo Di Violetta in feite doortrekt. Ondersteund door een cast van spelers die goed thuis is in de oude klanken van historische instrumenten en de kunst van de historische uitvoeringspraktijk, kijkt Trovesi opnieuw naar muziek uit de renaissance en de barok – bij Purcell, Dufay, Trabaci, Desprez bijvoobeeld – met composities van zichzelf en bewerkingen van eeuwenoude klassiekers. Improviserend met percussie.

Glansrol is ook weggelegd voor elektronicaman Fulvio Maras in het geregeld bedwelmende muzikale brouwsel. Zoals Montanari in het cd-boekje schrijft: “Trovesi begrijpt de kracht en verfijning van een taal die in een oogwenk van Dufay naar Purcell overgaat, en arriveert bij jazz zonder ooit de diepe betekenis te verliezen van een muzikaal weefsel waarvan het primaire motief universele communicatie is.”

Veel mooiere en smaakvollere jazz is de laatste honderd jaar niet op plaat gezet, waardoor superlatieven domweg tekort schieten. Montanari schrijft in de liner notes dat de titel niet voor niets het woord extravagant bevat. “Buiten de norm denken. Vreemd, onconventioneel, onverwacht en revolutionair.” Grote woorden inderdaad, maar niets is gelogen. “Stravaganze Consonanti is de muziek van vandaag de dag, in al zijn facetten.” Met meesterwerk doen we het album eigenlijk veel te weinig eer aan. Pieter Visscher

Liefhebbers luisteren uiteraard naar Pinguin Pluche. 

 

 

Daughter – Stereo Mind Game

Daughter – Stereo Mind Game (4AD/Beggars)

Het derde studioalbum van Daughter is typisch zo’n plaat die pas na meerdere draaibeurten goed binnenkomt. Maar dan heeft-ie je wel te pakken ook.

Daughter is dat internationale trio dat sinds 2010 aan de weg timmert. Met die prachtige ontstaansgeschiedenis. De Engelse bassiste/zangeres Elena Tonra, de Zwitserse gitarist Igor Haefeli en drummer Remi Aguilella ontmoetten elkaar op school in Londen. Op het Institute of Contemporary Music Performance. “Laten we een bandje beginnen”, moet een van de drie toen hebben geroepen.

Stereo Mind Game is een vrij optimistisch album geworden, vindt de band. Wanneer je het afzet tegen de twee voorgangers zit daar zeker wat in. Toch wordt het nergens overdreven vrolijk. Wel mooi en dat is een stuk belangrijker wanneer het om muziek gaat. Vol levenslust ook. Positief.

De folky indiepop/rock zit vol subtiliteiten die het beste tot je komen via een (goeie) koptelefoon. De subtiele vioolarrangementen in een veelvoud van de tracks vragen zelfs om een virtueel applaus. Ook omdat je goed hoort dat er veel tijd (zeven jaar) is genomen om het twaalf nummers tellende Stereo Mind Game tot volle wasdom te laten komen. Daarvoor werd een enorm aantal sessiemuzikanten opgetrommeld.

Stereo Mind Game is een openhartige plaat, met thema’s die de geregelde complexiteit van het dagelijkse leven prachtig vangen. Vol sprankeling en een zekere blijmoedigheid. Een plaat die voelt als Bevrijdingsdag. Pieter Visscher

Be-Bop-A-Lula is vooral heel erg Spinvis

Het zevende album van Nieuwegeiner Spinvis is getiteld: Be-Bop-A-Lula. Titel waar we niet veel mee kunnen. Met de plaat wel. Be-Bop-A-Lula mag er zijn.

Be-Bop-A-Lula is gepikt; de titel van een rockabillynummer, dat voor het eerst op plaat werd gezet door Gene Vincent and His Blue Caps. In 1956. Volgens Spinvis was het de geboorteschreeuw van de rock-‘n-roll. “Voor de een betekent het niets, voor de ander alles”, aldus Erik de Jong, die tijdens het maken van Be-Bop-A-Lula een schilderij maakte. Elke dag een uurtje, in z’n garage. Het schilderij is de cover geworden. De Jong denkt dat het geen rock-‘n-roll is wat hij maakt. Hij weet ook niet wat het wel is. Wij wel: het is vooral Spinvis.

Be-Bop-A-Lula is een album waarop we horen dat Spinvis wat anders wil, maar ook dat hij toch voor eens en voor altijd Spinvis blijft. Her en der zijn wat muzikale accenten verlegd, in een verzameling liedjes die door geen ander op deze planeet zou kunnen worden opgenomen. Spinvis heeft een nichegeluid dat onontkoombaar zijn stempel draagt.

De plaat opent met de carnavalesk getitelde, vlotte track Tingeltangelhersenpan, die gedragen wordt door een wat blikkerige beat. Het minst instrumentrijke nummer, maar een opener die er mag zijn. Ontregelende tekst, zoals we De Jong kennen: “Ik ben een klusjesman. Zit in de tram op een blauwe planeet.”

Al die knotsgekke lyriek is pure honing voor de ziel. Erik de Jong heeft een geheel eigen kijk op deze wereld en vangt dat beeld in veertien liedjes. Niet heel veel anders dus dan wat we van Spinvis gewend zijn. Herkenbaar zijn ook weer de heerlijke vioolpartijen, de cello en de altviool, die de liedjes nóg wat avontuurlijker maken. Be-Bop-A-Lula betekent een Spinvis in topvorm. Pieter Visscher

 

 

Isolde Lasoen – Oh Dear

Isolde Lasoen – Oh Dear (Mayway Records)

“Ik heb 100% mijn goesting gedaan. Deze plaat, dat ben ík”, zegt Isolde Lasoen over Oh Dear. De 43-jarige drumster bij  Absynthe Minded en de Belgische rockster Daan debuteerde op eigen benen in 2017 met het goed ontvangen, want prachtige Cartes Postales. Zes jaar later is daar de tweede langspeler, die we helemaal kunnen onderdompelen in superlatieven. Ga er maar eens voor zitten.

Ook Oh Dear is een ode aan de Franstalige muziek uit de jaren 70 van de vorige eeuw. Zo ongelooflijk smaakvol gedaan dat je ervan moet watertanden. Het is wulps, opwindend en van een ontspannenheid die zijn weerga ook nog eens niet kent. Lasoen sleept je schijnbaar moeiteloos naar binnen in haar filmische droomwereld, waarin we ook invloeden van Ennio Morricone ontdekken. Zoals een formatie als Air bovendien in de buurt is. Maar Lasoen is meeslepender.

Ze schreef de songs op Oh Dear weer zelf en ze pakt uit met een karrevracht aan sessiemuzikanten en ook Daan is van de partij. Een ronduit geil zuchtliedje heeft dat tot gevolg. Daan kreunt erop los in Batterie, waardoor Serge Gainsbourg zich graag eens omdraait in zijn graf om met zijn goede oor zo vaak mogelijk te kunnen luisteren. Uniek is de sound niet, edoch zó ongelooflijk lekker op plaat gezet dat je er zo veel en zo vaak mogelijk van wil genieten. Rijke instrumentatie wederom.

“De manier waarop ik schrijf kost veel geld, maar mijn liefde voor muziek vereist die investering”, liet Lasoen zich ontvallen in De Standaard. Dat geld levert een album op dat je keer na keer wil opzetten zonder dat het ook maar een moment verveelt. Zowel in het Engels als in het Frans weet Lisoen de show te stelen, hoewel ze met die tweede taal voor de meeste opwinding weet te zorgen. Pieter Visscher

Lankum – False Lankum

Lankum – False Lankum (Rough Trade)

Wat Lankum vóór False Lankum op plaat heeft gezet is vrij soft vergeleken met dit derde album. De band uit Dublin lijkt zijn beste vorm te hebben gevonden.

Het is allemaal wat psychedelischer en dat is in het geval van Lankum een toegevoegde waarde. Lankum is muzikaal rijker dan ooit. Ook door het grote aantal additionele muzikanten dat is toegevoegd aan het kwartet dat de basis vormt. Vooral de intensiteit van de muziek stijgt her en der naar eenzame hoogtes. Het begint met de wat onheilspellende opener Go Dig My Grave, klaterend van schoonheid.

De Ieren pakken traditionele volksliederen uit hun land bij de keel om er hun eigen fascinerende interpretatie aan te geven. Op False Lankum vliegen die liedjes alle kanten op, zonder dat je het idee krijgt dat de controle wordt verloren. Master Crowley’s heeft wat manische kenmerken. Het is psychedelica in optima forma. Vervreemdend en ook weer opgewekt. Een trip vanjewelste.

Op False Lankum zijn twee originele nummers te vinden: Netta Perseus en The Turn, beide geschreven door bandlid Daragh Lynch. Netta Perseus heeft een sprankeling die smaakt naar (veel) meer en een break halverwege het nummer die je behoorlijk op het verkeerde been zet en ronduit fascinerend is. Afsluiter The Turn is een sonische reis van dertien minuten door het eigenhandig geschapen sprookjesparadijs van Lankum. Een song voor de koptelefoon waarop False Lankum überhaupt het beste uit de verf komt.

Wie eenvoudige, platgetreden paden wil wat Ierse volksmuziek betreft, heeft aan False Lankum een verkeerde. De opwinding is hier veel groter en opwindender, avontuurlijker bovendien. Lankum heeft een prestatie van monumentale status geleverd. Wat een rijkdom. Pieter Visscher

Wervelende wereld Frank Zappa blijft zich uitbreiden

Met twee niet eerder uitgebrachte concerten van Frank Zappa’s kortstondige band uit de jaren 80, biedt de nieuwste opwindende livecollectie die is uitgebracht door The Vault, Zappa 80: Mudd Club/Munich, fans de kans om twee zinderende shows te horen die zijn opgenomen in twee verschillende settings: de intieme Mudd Club met een capaciteit van 240 in New York City en de enorme Duitse arena met 12.000 zitplaatsen, Olympiahalle in München. The Vault is een opslag waar Zappa al zijn opgenomen opnames, platen, schijven, films, geluidsbanden en ander materiaal verzamelde. Zappa stond erom bekend elk optreden en concert dat hij ooit maakte op te nemen, soms om alles later te monteren. Tegenwoordig wordt het vooral gebruikt als archief.

Geproduceerd door Ahmet Zappa en Zappa Vaultmeister Joe Travers, markeert deze historisch belangrijke release de eerste keer dat er ooit volledige concerten zijn uitgebracht met de line-up uit 1980 van Zappa die de vijfkoppige band leidde, waaronder de dubbele vocale aanval van Ike Willis en Ray White, Arthur Barrow op bas, Tommy Mars op keyboards en nieuwkomer David Logeman op drums. Bovendien is dit de eerste postume release van deze aparte, korte line-up, aangezien Logeman, die drummer Vinnie Colaiuta verving, uiteindelijk zou vertrekken toen Colaiuta terugkeerde naar de band. Voorheen werden slechts twee nummers van deze shows – Love Of My Life van Mudd Club en You Didn’t Try To Call Me uit München – ooit uitgebracht door Zappa op zijn live-cd-serie You Can’t Do That On Stage Anymore.

Zappa ’80: Mudd Club/Munich is digitaal beschikbaar en als een set van 3 cd’s met de 15-track Mudd Club/uitvoering in zijn geheel op disc 1 en het 22 nummers tellende volledige München-concert verspreid over discs 2 en 3. Het pakket bevat omslagfotografie en een groot aantal zeldzame en ongeziene foto’s van Zappa en de bandleden in het begeleidende boekje van 17 pagina’s, gemaakt op tour door superfan George Alper. Alper, de zoon van de baanbrekende fotograaf Joe Alper uit de jaren 60, die bevriend raakte met Zappa en deel ging uitmaken van zijn inner circle in NYC en uiteindelijk merchandise verkocht tijdens een tournee, geeft enkele van zijn persoonlijke herinneringen in de uitgebreide liner notes die ook een inleiding van Joe Travers bevatten, een gedetailleerde track-by-track van de setlists van bandlid Arthur Barrow, die ook herinneringen ophaalt aan de tour en de line-up van 1980, en wordt afgerond met een verhelderend essay van Steve Vai die de Mudd Club-show bijwoonde als een 19-jarige fan die door Zappa was ingehuurd om onlangs opgenomen gitaarsolo’s en drumtracks te transcriberen. Een paar maanden later werd Vai uitgenodigd om zich bij de band aan te sluiten. De virtuoze gitarist/songwriter schrijft in de liner notes: “Vanaf dat moment was de wervelende wereld van Frank Zappa waar ik de volgende drie jaar aan begon intens, grappig, angstaanjagend, soms, maar diep en bezielend de moeite waard.

Naast de 3cd-set zijn de Mudd Club- en München-shows ook afzonderlijk verkrijgbaar op prachtig hoogwaardig vinyl.

Unknown Mortal Orchestra – V

Unknown Mortal Orchestra – V (Jagjaguwar)

Muzikaal geen al te eenvoudig te vangen act, dat Unknown Mortal Orchestra en daar houden we wel van bij Pinguin Radio. Het moet, het liefst, een beetje wrijven en schuren.

Unknown Mortal Orchestra is de band rond zanger/gitarist en songschrijver Ruban Nielson die zo veel mogelijk uit het psychedelische vaatje heeft getapt de afgelopen vier albums van zijn band en op de vijfde worp, eenvoudigweg V getiteld, is dat niet veel anders. Wel is het zo dat alles wat achtelozer op plaat lijkt te zijn gezet, waardoor we zelfs kunnen spreken van pure onbevangenheid. Hetgeen leidt tot vrolijke deunen. Zo hebben we nog meer zin gekregen in de zomer. Nou, kom maar op met die zon.

Exemplarisch voor het gevoel dat V oproept is de zin “It’s a wonderful day“, die wel al snel voorbij horen komen op de plaat. Teksten die beter blijven hangen dan de muziek. Dat is een constatering die vaak weinig goeds betekent, geen aanbeveling, maar bij Unknown Mortal Orchestra is dat nou net niet het geval. We worden blij van V en dat lijkt de enige bedoeling die Nielson heeft gehad toen hij de veertien songs schreef.

Het album ademt 70’s. Er zit een bepaalde dromerigheid in de liedjes die we niet eerder zo sterk naar voren hoorden komen als op V. En dat een uur lang. Op plaat is het zelfs een dubbelaar geworden. De band uit Nieuw Zeeland heeft V opgenomen in het überzonnige Palm Springs én op Hawaii. De plaat voelt als een koude cocktail op een bloedheet terras. Veel antwoorden, alsook vragen. Wat moeten we nu bijvoorbeeld met die afbeelding op de hoes? Zal het handje er nog aan hebben gezeten, na de foto? Roept u maar… Pieter Visscher

 

OMD viert 40 jaar vierde worp Dazzle Ships

Orchestral Manoeuvres In The Dark, misschien wel net zo bekend onder de iconische afkorting OMD, viert met een uitgebreide versie van het vierde studioalbum van de band, Dazzle Ships, dat de plaat 40 jaar terug is verschenen. De vierde worp van de Britten. Het originele album, een bonuselpee van niet-uitgebrachte demo’s en rariteiten zijn verzameld en gemixt door Paul Humphreys. 

Orchestral Manoeuvres In The Dark zet zijn speciale 40-jarig jubileumfeest dus voort met een gloednieuwe uitgebreide versie van het briljante studioalbum van de band. Zowel op vinyl als op cd.

Er zijn twee vinylsets beschikbaar: een in de originele op maat gemaakte gestanste hoes op 180 gram zwart vinyl en een tweede in een standaard gatefold-hoes, op blauw en zilver vinyl. Beide versies gebruiken het alternatieve blauwe artwork.

Dazzle Ships laat een band horen die de donkere kanten van het leven belicht. Even geen opgewektheid, hoewel OMD altijd wel wat stemmigheid in zijn muziek verwerkt. Radiofragmenten van van Radio Praag, uit de communistische periode spreken boekdelen. Het Oostblok komt voorbij, evenals de Koude Oorlog. Toch zijn er zeker dansbare singles te vinden op de plaat, anders zou OMD geen OMD zijn. Dazzle Ships is een erg ambitieuze plaat geworden, misschien wel wat onderschat, die 40 jaar na dato eigenlijk nog zo urgent is als de pest.

Na uitgebreid toeren in 2022, gaat de band deze zomer weer op pad voor een reeks Britse festivalafspraken. Komen ze ook naar Nederland? Dat zou zo maar weer kunnen.

Depeche Mode – Memento Mori

Depeche Mode – Memento Mori (Columbia/Sony)

Andrew Fletcher maakte op 16-jarige leeftijd al deel uit van Depeche Mode. Van allerlei voorlopers van de band althans, met namen als Composition Of Sound en No Romance In China. In 1980, met de komst van Dave Gahan, op 17-jarige leeftijd gescout toen hij Heroes van David Bowie zong, kreeg Depeche Mode vaste vorm. Fletcher overleed vorig jaar plotseling en het was even: hoe nu verder?

De vraag die overgebleven bandleden Martin Gore en Dave Gahan elkaar stelden. Live wordt Depeche Mode overigens al decennialang aangevuld met drummer Christian Eigner en bassist/toetsenist Peter Gordeno. Maar Depeche Mode is vooral Gahan en Gore. Het duo is de laatste jaren alleen maar sterker naar elkaar toegetrokken. Zeker na de dood van Fletch, met wie Gahan een haat-liefdeverhouding had. Fletchers muzikale rol in de band was minimaal en toch was hij zó belangrijk, als het cement tussen de stenen. “Captain of the ship”, volgens Gahan.

Op het vijftiende studioalbum van Depeche Mode, dat Memento Mori heet, wordt hij geëerd met een pagina in zowel de cd- als de vinylversie: ‘In our hearts and minds – Dave & Martin’. Daarnaast spreken de meesterlijke foto’s van Anton Corbijn boekdelen. Vooral die met Fletch’ schaduw, terwijl hij niet meer naast Gahan en Gore staat is magistraal en ontroerend. Corbijn in optima forma.

Memento Mori. De titel van de plaat is net zo navrant als saillant, gezien het feit dat Gore deze al bedacht voordat Fletcher overleed. Wees bewust van je sterfelijkheid leggen Gahan en Gore het liefst op een positieve manier uit. We zijn in het hier en nu, het duurt allemaal niet zo lang, dus laten we het mooiste en beste eruit halen. En zo geschiedt.

Memento Mori kwam tot stand tijdens de pandemie en die heeft tekstueel invloed gehad op het album. Hoewel Gore zijn preoccupatie met de dood sowieso nooit onder stoelen of banken heeft gestoken. Geregeld verpakt in gitzwarte humor. Neem Blasphemous Rumors, van Some Great Reward (1984). “Girl of sixteen, whole life ahead of her. Slashed her wrists, bored with life. Didn’t succeed, thank the lord, for small mercies. – I don’t want to start any blasphemous rumors, but I think that god’s got a sick sense of humor. When I die I expect to find him laughing.”

Desalniettemin is Memento Mori vooral een hoopvol album geworden en dat is niet zo verwonderlijk, want de band heeft nog nooit een sombere plaat gemaakt. Donkere teksten, geregeld, en toch altijd weer het licht aan het eind van de tunnel. Perceptie. De subtiele humor. Depeche Mode tekent het aardse leven al 43 jaar op een eigenwijze, volstrekt unieke manier, die ze nog altijd tot een van de grootste bands ter wereld maakt. Muzikaal ongeëvenaard en ongrijpbaar. 16 en 18 mei staan ze in een uitverkocht Ziggo Dome. De rest van de enorme wereldtournee vindt vooral plaats in uitverkochte voetbalstadions. Van Stade de France in Parijs tot San Siro in Milaan. Data in Azië, Australië en Zuid-Amerika volgen nog.

Daar wordt een staalkaart gespeeld uit het omvangrijke oeuvre van de band, waarin ook Memento Mori een glansrol vervult. Want wat is het een grandioos album geworden. De plaat behoort tot het beste wat Depeche Mode in al die decennia heeft opgenomen. Gahan (60) heeft bovendien nog nooit zo divers geklonken. Hij speelt met zijn sublieme stem als nooit tevoren. In het Scott-Walkerachtige Don’t Say You Love Me bijvoorbeeld. Geschreven door Gore en The Psychedelic Furs’ Richard Butler, die zich aanbood. Gore was verrast, maar ging in op de uitnodiging. In eerste instantie met de gedachte er een apart project van te maken. Maar vier van de songs zijn op MM beland. Ook My Favourite Stranger is magnifiek. Met zijn scheurende gitaar en pulserende beats.

Gore schreef het muzikaal wat aan Kraftwerk refererende Wagging Tongue samen met Gahan. De Duitse formatie horen we veel sterker terugkomen in de verrukkelijke Gore-track People Are Good, waarin we een gitaarflard I Feel You van Songs Of Faith & Devotion (1993) ontdekken. Supercynische tekst, waar Gore zelf ook wel de humor van inziet. In Caroline’s Monkey wordt subtiel verwezen naar Black Celebrations Sometimes. Het werk van duo James Ford en nieuwkomer Marta Salogni mag hierin niet worden onderschat. Vooral Salogni’s aanwezigheid hoor je sterk terug op het ongekend sterk geproduceerde album. Een plaat zonder dissonanten. Waarnaar je niet kunt luisteren zonder terug te denken aan Fletch. Ik interviewde ‘m in 2003. Sympathiekere muzikanten ben ik nauwelijks tegengekomen in de muziekwereld. Andrew Fletcher zou Memento Mori een meesterwerk hebben genoemd. En dat is het ook geworden. Een muzikaal rijk album vol pure emotie en zeggingskracht. Elektronisch vooral en toch zó organisch. Zonder missers of zwakke momenten. Kom daar maar eens om bij een band die eind jaren 70 is ontstaan. Een diepe buiging is het minste wat we kunnen doen. Pieter Visscher

 

The Vices – Unknown Affairs

The Vices – Unknown Affairs (Mattan Records)

Er gaat niks boven Groningen zeggen ze in de overheerlijke, beregezellige stad van de Martinitoren. Ondergetekende kwam daar ter wereld. Hij kan het weten. Hoewel we, toen we het eerste album van de band The Vices (Looking For Faces, 2021) tot ons namen daar opeens niet meer zo zeker van waren. Maar met album twee zijn we om: Unknown Affairs betekent muzikaal een ongelooflijke stap voorwaarts. Razend knap.

Neem een nummer als At Least That’s What They’re Saying. Had zo op This Is It van The Strokes kunnen staan. Had geen haan naar gekraaid. Floris van Luijtelaar (zang, gitaar), Jonathan ‘Jones’ Kruizenga (gitaar, toetsen), Simon Bleeker (bas) en Mathijs Louwsma (drums) hebben een plaat afgeleverd die veel internationale allure heeft. Niet voor niets staat The Vices deze maand op het Amerikaanse showcase-festival SXSW. Dit naar aanleiding van een showcase-optreden op The Great Escape in Engeland.

Unknown Affairs telt een elftal songs dat het beter doet dan de plaatselijke FC. Het is te hopen dat de club behouden blijft voor de eredivisie, terwijl The Vices zich juist eredivisiewaardig presenteert, met veel kans op Europese tripjes. Niet alleen door Van Luijtelaar, met zijn Jiskefetachtige achternaam, terwijl zijn voornaam extra duiten in het zakje doet. Hij praatzingt net zo makkelijk als hij lijzig zingt, beschikt over (soms te veel; niet meer doen) pathos én is in staat het achterste van zijn tong te laten horen in een van de prijsnummers, het prachtig opgebouwde Thousand Faces. Dat wederóm zo op een album van The Strokes had kunnen staan. En in de verte horen we bovendien weer wat vlagen Julian Casablancas.

Het is duidelijk dat de Groningers een gouden toekomst tegemoet gaan en de band het in zich heeft diverse festivalweides van voor tot achter te laten bewegen. De clubtour door Nederland is inmiddels stijf uitverkocht. Nederland is een belangrijke band rijker. Ook d’Olle Grieze ziet dat het goed is. Champagne! Pieter Visscher