De piloot die het alarm ‘pull up’ hoort, weet dat het bijna te laat is. Vijf voor twaalf. Pull Up is de omineuze titel van het nieuwe album van Johan, verschenen op vrijdag 13 april. Het is is de full power doorstart voor de Amsterdamse formatie rond zanger-gitarist Jacob de Greeuw. Ze klimmen pijlsnel naar kruishoogte, naar de regionen waar zich enkel de paar beste acts uit de popmuziek bevinden.
Tekst Popmazine Heaven | Ludo Diels
Jacob – voorheen Jacco – de Greeuw (48) is in goeden doen. In het kantoor van platenlabel Excelsior in Amsterdam geniet hij zichtbaar na van het optreden de vorige avond bij De Wereld Draait Door. Dat was de eerste keer in negen jaar dat De Greeuw, basgitarist Diets Dijkstra, drummer Jeroen Kleijn en gitarist Robin Berlijn voor publiek hadden gespeeld. De Greeuw glimlacht. “Het voelde meteen goed. We hebben weer bloed geroken.”
Nee, voor De Greeuw is Pull Up, Johan’s vijfde, beslist geen crashkoers of laatste redding, eerder een nieuw begin. Het klinkt zoals Johan altijd klonk. ‘Johanesk’ zou je het kunnen noemen. Melodische, gitaargedreven popliedjes met een zekere schatplicht aan de Britpop uit de jaren zestig en zeventig. Tegelijk bevatten de nummers een scheut melancholie, een vlaag retro-powerpop en veel natural cool.
Johan heeft altijd een vaste fanschare gehad. Ze stonden al vanaf hun eponieme debuut in 1996 op de grote festivals als Pinkpop en speelden met regelmaat in het buitenland, waaronder in de Verenigde Staten, waar het album een verrassend goede ontvangst kreeg. In jaarlijsten tussen 1996 en 2009 prijken albums van Johan, waaronder het onvolprezen Pergola uit 2001 met prijsnummers als Tumble And Fall, I Mean I Guess en Time And Time Again. In 2009 was boegbeeld Jacob de Greeuw klaar met de band. “Eigenlijk wilde ik solo verder. Ik was veertig geworden en voelde een zekere experimenteerdrang. Ook heb ik in die periode na 2009 vaker als sessiemuzikant gewerkt. Bijvoorbeeld voor Tim Knol die net als ik uit Hoorn komt. Vreemd genoeg kwamen alle muzikale avonturen op de een of andere manier uit bij Johan. Ik had na jaren weer een sterk verlangen met vier gasten in de studio als band aan de slag te gaan. Als de samenstelling goed is, gebeurt er iets, dan ontstaat een vruchtbare wisselwerking van ideeën. Dat is een magisch moment. Pull Up doet me in zekere zin denken aan ons debuut in 1996. Het klinkt even onbevangen en fris. Andere albums, zoals Pergola, heb ik zelf laag voor laag in elkaar gezet. Pull Up is echt een groepsalbum. Op een kilometer afstand hoor je dat het Johan is.”
Vintage
Pull Up – geproduceerd door Frans Hagenaars – is vintage Johan. Nummers van een vaak bedrieglijke eenvoud waarin altijd ook een verrassend element van ‘vervreemding’ schuilt. Wie goed luistert, ontwaart lagen in de muziek, zonder dat het ooit gekunsteld overkomt. Gemakkelijk in het gehoor liggende liedjes. En precies daarin ligt Johan’s kwaliteit. “Het moeilijkste van een goed nummer maken is het weglaten, het schrappen. Natuurlijk zit je altijd wel vast aan conventies of akkoordschema’s. Maar het gaat er uiteindelijk om de kern over te houden. Eenvoud blijkt verdomd ingewikkeld. Ik houd van popmuziek die simpel lijkt maar dat in wezen niet is. Vandaar mijn levenslange fascinatie voor The Kinks en The Beatles. Ook in films, bijvoorbeeld van Tarantino, houd ik van onverwachte, soms zelfs ongemakkelijke wendingen.”
Die verraderlijke eenvoud schuilt ook achter de naam van het album Pull Up, een palindroom. Even speculeren. De titel lijkt te willen suggereren dat het de moeite loont de dingen eens wat intensiever te bekijken of, bij dit album, niet te vertrouwen op het eerste gehoor. De liedjes ontvouwen zich pas ten volste met een paar keer draaien. Tot zover de speculatie.
Vijf albums is geen grote oogst in 23 jaar, van 1996 tot nu. De Greeuw is een perfectionist. Hij staat op Wikipedia te boek als een ‘lastig persoon om mee te werken’ die vaker kampt met langere schrijfblokkades en geen geheim maakt van de kop opstekende depressies. Inderdaad, niet bepaald kwaliteiten die de productie van nieuwe albums ten goede komen. Hij lacht. “Tegenwoordig sta ik wat lichter in het leven. Je wordt ouder, wijzer en relativeert meer. Vroeger was ik echt een tough cookie. Dat is er wel vanaf. Wat niet wegneemt dat ik in de studio nog best streng ben voor mezelf en voor anderen. Dat komt doordat ik graag het beste uit de muziek haal.”
“Om een album te maken moet de tijd rijp zijn. Het moet goed voelen. Gelukkig heb ik die depressies tegenwoordig onder controle. Wel ben ik van nature een melancholicus. Melancholie zit het creatieve proces niet zo in de weg. Bij een depressie ligt dat anders. Dan ben je volledig in jezelf gekeerd. Eigenlijk is dat op de keper beschouwd behoorlijk egoïstisch. In die periodes luisterde ik veel naar Lou Reed’s Berlin, een zwartgallige plaat, of naar Joy Division. Vreemd genoeg gaf me dat troost. Die diepe dalen en hoge pieken ken ik niet meer. Ik ben meer in balans en voel me opgewekt.”
LIVEDATA 06/05 Here Comes The Summer, Vlieland 11/05 Doornroosje, Nijmegen (Sold Out) 18/05 Oosterpoort, Groningen (Sold Out) 26/05 Dauwpop, Hellendoorn 29/05 + 30/05 Paradiso, Amsterdam (Sold Out) 01/06 Vestrock, Hulst 02/06 TivoliVredenburg, Utrecht (Sold Out) 09/06 Best Kept Secret Festival, Hilvarenbeek 22/07 Welcome To The Village, Leeuwarden 11/08 Nirwana Tuinfeest, Lierop 08/11 Paard, Den Haag 09/11 Metropool, Hengelo 10/11 Fluor, Amerfoort 16/11 Luxor Live, Arnhem 17/11 Victorie, Alkmaar 29/11 Effenaar, Eindhoven 30/11 Patronaat, Haarlem 06/12 Hedon, Zwolle 07/12 Mezz, Breda 08/12 Grenswerk, Venlo
—
Op het omslag van Heaven #3, 2018 staat de iconische jazztrompettist en -zanger Chet Baker. In mei is het vijftig jaar geleden dat hij uit een raam viel van hotel Prins Hendrik in Amsterdam en overleed. Biograaf Jeroen de Valk, jazzkenner Hans Mantel en bassist Hein van de Geyn, die met hem speelde, herdenken hem liefdevol.
Verder in de nieuwe Heaven mooie interviews met singer-songwriter en topproducer Joe Henry, met Mary Gauthier, die liedjes schreef met en over getraumatiseerde oorlogsveteranen, en Joan Wasser, alias Joan As Police Woman. Ruben Hein, Johan en VanWyck verzorgen de vaderlandse inbreng.
Ook start Heaven met een nieuwe serie, Portret van…, waarin we iemand aan het woord laten over zijn of haar specifieke rol in de popmuziek. Kees Spruit trapt af: professie boeker.
In de recensierubriek met meer dan 100 titels, nieuwe albums van o.a. David Byrne, U.S. Girls, The Low Anthem, Loma, Buffalo Tom, Lucy Dacus, Unknown Mortal Orchestra, Anna Burch, John Prine en The Boxer Rebellion.
Dit nummer niet missen? Neem een abonnement en profiteer van de aanbieding: 1 jaar Heaven van € 34,99,- voor slechts € 22,50,-! Een abonnement neem je hier: www.popmagazineheaven.nl/actie-abonnement
Albums van meestergitarist 
